هم افسانه بایگان آمد و هم شازده احتجاب

به گزارش ایسنا، نوزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به دبیری مجید شریف خدایی از ۲ تا ۱۴ بهمن سال ۱۳۷۹ برگزار شده است، در این جشنواره ۱۶۶ نمایش در بخش‌های مسابقه، دانشگاهی، جنبی، ویژه، خارج از مسابقه، خیابانی، بین‌الملل، انتفاضه، تعزیه و مرور روی صحنه رفته‌اند.

اختر تاجیک، عکاس باسابقه تئاتر عکس‌هایی از بازبینی نمایش‌های این دوره از جشنواره به ثبت رسانده که تماشای آنها برای تئاتر دوستان، جالب و خاطره‌انگیز است.

همچنین در این جشنواره فرم‌هایی برای نظرسنجی از بابت کیفیت نمایش‌ها و همینطور نظرسنجی مردمی منتشر و ارایه شده است.

در این دوره از جشنواره دو نمایش موفق با اقتباس از دو اثر درخشان ادبیات داستانی کشورمان اجرا شده‌اند؛ علی رفیعی با اجرای نمایش «شازده احتجاب» بر اساس داستان مشهور زنده‌یاد هوشنگ گلشیری و منیژه محامدی با نمایش «سووشون» بر اساس رمان معروف سیمین دانشور در این جشنواره حضور داشته‌اند.

رفیعی نمایش «شازده احتجاب» با بازی اکبر زنجانپور، سهیلا رضوی، شبنم طلوعی، مریم سعادت، ستاره اسکندری، مهرداد ضیایی، کورش تهامی و شهرام عبدلی روی صحنه برده است. او بعدتر و به هنگام اجرای عمومی این نمایش در تالار وحدت بابت اجرای این اثر نمایشی چند باری به دادگاه احضار شد.

اما افسانه بایگان که کمتر در تئاتر فعالیت داشته، در این دوره از جشنواره با نمایش «سووشون» و در نقش «زری» روی صحنه رفته است.

شهرو خردمند هنرمند باسابقه‌ای که خارج از کشور به سر می‌برد، نمایش «ارداویراف‌نامه» را با متن مشترک نوشته خودش و پاترا بتینی کارگردانی کرده است.

سیروس شاملو که بیشتر در حوزه فرم و پانتومیم فعال بوده است، نمایشی را با عنوان «آغا محمد خان کالیگولا» نوشته و کارگردانی کرده است. اتش تقی پور، فریده صابری، مهدی فرج پور، مهدی ساکی و … در این نمایش بازی کرده اند.

اما پری صابری که در آن مقطع برخلاف دوره پیش از انقلاب، اغلب بر متون ایرانی کار می‌کرد، در جشنواره نوزدهم اجرایی از «آنتیگونه» سوفوکل را روی صحنه آورده است. در کنار او دو هنرمند دیگر یعنی روبرتو چولی، کارگردان آلمانی و سرپرست گروه تئاتر روهر آلمان که برای مخاطبان تئاتر در آن مقطع کاملا شناخته شده است، اجرایی دیگر از «آنتیگونه» را به نمایش گذاشته است.

این نمایشنامه کلاسیک یونانی با کارگردانی اسپیروس وراخوریتیس اجرای دیگری هم در نوزدهمین جشنواره تئاتر فجر داشته است.

زنده یاد هوشنگ حسامی که اغلب دست به قلم داشته و در زمینه ترجمه و نقد تئاتر فعال بوده است و گاه اجرایی به صحنه می‌برده، با یکی از مشهورترین نمایش های خود، «پوف» نوشته لین ناتیج در این جشن تئاتری حاضر بوده است. گلاب آدینه و سیما تیرانداز بازیگران این اثر نمایشی بوده‌اند.

مهدی هاشمی که بعد از دوره موفق فعالیت خود در تئاتر با گروه تئاتر پیاده ، کمتر روی صحنه فعالیت کرده بود، در جشنواره نوزدهم نمایشی را با نام «حسرت، آرزو، رویا» به صحنه برده و خودش هم در کنار سیما تیرانداز، سینا رازانی، کیوان محمود نژاد، مریم معترف و … آن بازی کرده است.

«حماسه انقلاب سنگ» عنوان کاری است به کارگردانی هادی مرزبان که همان گونه که از نامش بر می‌آید، در بخش انتفاضه و با موضوع فلسطین روی صحنه رفته است. البته این نمایش با هنرنمایی فرزانه کابلی و به عنوان یک کار فرم و حرکت اجرا شده است.

اما محمد رحمانیان در این جشنواره یکی از نمایش‌های موفق و تاثیرگذار خود را با نام «خروس» روی صحنه برده که درباره مردم افغانستان است و با بازی‌های زنده یاد احمد آقالو، مهتاب نصیرپور و حبیب رضایی در خاطره تماشاگران آن مقطع، ماندگار است.

«سعادت لرزان مردمان تیره روز» نوید حضور نویسنده‌ای را داد که نبض جامعه خود را خوب در دست داشت. نویسنده‌ای که هرچند سال‌هاست از تئاتر و صحنه دوری گزیده اما همچنان یکی از موثرترین هنرمندان تئاتر اجتماعی ما به شمار می‌آید. علیرضا نادری این نمایشنامه را درباره مشکلات یک خانواده معاصر نوشته و محسن علیخانی آن را در جشنواره نوزدهم کارگردانی کرده است.

آتیلا پسیانی نیز با نمایش «گنگ خواب دیده »که متن آن را هم خودش نوشته، در این جشنواره حضور داشته است. نمایشی که جزو آثار نوستالژیک این هنرمند محسوب می‌شود و با بازی فاطمه نقوی و ستاره پسیانی اجرا شده است.

«مکبث» نوشته محمد چرم شیر و کار فرهاد مهندس پور یکی از آثار موفقی است که در این جشنواره اجرا شده است. این نمایش بر اساس نمایشنامه مشهور شکسپیر و با نگاهی نو به این متن روی صحنه رفته است. هوشنگ هیهاوند، سیامک صفری، ، گلچهر دامغانی، داریوش موفق، حسن معجونی، افروز فروزند ، عباس غفاری و … بازیگران این نمایش بوده‌اند.

«هفت قبیله گمشده» نوشته و کار قطب الدین صادقی یکی دیگر از اثار درخشان این هنرمند است که بار دیگر توانمندی بازیگری چون میکاییل شهرستانی را به اثبات رسانده است. این نمایش نیز در ادامه تجربیات پیشین صادقی بر متون ایرانی، نوشته و اجرا شده است. مصطفی عبداللهی، ناهید مسلمی،کورش سلیمانی، حسن دادشکر نرگس امینی و … از جمله بازیگران این نمایش بوده اند.

محمد یعقوبی که حالا دیگر به نامی شناخته شده در نسل جوان‌ترهای جشنواره تبدیل شده، در جشنواره نوزدهم شاید به یاد ماندنی ترین نمایش خود را به روی صحنه برده است؛ «یک دقیقه سکوت» که همچنان هم برای مخاطبان تئاتر خاطره انگیز است. این نمایش که ماجرای آن با الهام از قتل‌های زنجیره‌ای نوشته شده است.

«تولد» با متنی مشترک از نادر برهانی مرند و سیامک صفری و با کارگردانی برهانی مرند، دیگر نمایشی است که در این دوره از جشنواره روی صحنه رفته. صفری علاوه بر مشارکت در نگارش متن، در این نمایش بازی هم داشته است.

با اجرای نمایش «رژیسورها نمی‌میرند»، حسین کیانی ثابت کرد هم در زمینه نگارش متن و هم کارگردانی نمایش‌های کمدی ایرانی، جوانی است مستعد. این نمایش یکی از آثار موفق اوست که هنوز هم تماشاگران تئاتر شیرینی آن را به یاد دارند.

نغمه ثمینی در این دوره از جشنواره نمایشنامه‌ای با نام «خاله ادیسه» داشته که با کارگردانی بابک توسلی روی صحنه رفته است.

حمیدرضا نعیمی نمایش «دختری با شنل ارغوانی» را اجرا کرده و جواد پیشگر که بیشتر در رادیو فعال بوده است، نمایشی را با عنوان «دوئتی برای پاییز» نوشته ایوب آقاخانی را روی صحنه آورده است.

نرگس هاشم‌پور دیگر کارگردان تئاتر در آن مقطع که به زبان آلمانی تسلط داشت، نمایشی را با عنوان «ماریای بی‌نام» روی صحنه برده که متن آن نوشته لیدیا اسکورمان هوراک است.

نیما دهقان که در آن مقطع جزو جوان ترین کارگردانی های جشنواره بوده، نمایش «کفتر به توان دو» نوشته مهرداد رایانی مخصوص را با بازی علی سرابی و هومن لایق در این رویداد به صحنه برده است.

«من و هزار تو» دیگر نمایشی است نوشته یوسف فخرایی و کار آرش دادگر که در جشنواره نوزدهم اجرا شده است.

«بانو یانگ» از چین، «خاطرات» نوشته و کار اوتو کوکلا، «زندگی‌های گردان» نوشته و کار حسن سعید الجریتلی، «شازده کوچولو» کار روبرتو چولی، «لئوناردو» به کارگردانی جان موواتف بخشی از نمایش‌های بین‌الملل هستند که در این دوره از جشنواره در کنار چندین اثر ایرانی دیگر روی صحنه رفته‌اند.

بیشتر عکس هایی که به این گزارش پیوست شده است، از عکاسی به نام رینولدز هستند.