در سراسر جهان، مردم روزانه حدود ۲ میلیارد فنجان قهوه مصرف میکنند. ارزش خردهفروشی بازار قهوه ایالات متحده در سال ۲۰۱۵، ۴۸ میلیارد دلار بوده است. به طور متوسط یک آمریکایی ۲۱ دلار در هفته برای قهوه خرج کرده و مصرفکنندگان قهوه به طور متوسط ۳ فنجان قهوه در روز مینوشند. مصرف قهوه آماده، انواع قهوه سرد و کلدبرو بهصورت مداوم در حال افزایش است. مراحل تولید قهوه بیشتر از سایر خوراکیها سخت است. احتمالاً شما هم تابهحال به این موضوع فکر کردهاید که این نوشیدنی چطور تولید میشود. در این مقاله قرار است قدمبهقدم تمام مراحل تولید قهوه را با هم بررسی کنیم. پس با ما همراه باشید.
مراحل تولید قهوه قدمبهقدم
مراحل تولید قهوه با رشد گیاه قهوه شروع میشود. دانه قهوه روی یک درختچه گلدار رشد میکند. زمانی قهوه بومی مناطق گرمسیری آسیا و آفریقا بود، اما اکنون قهوه در سراسر جهان یافت میشود. درختان قهوه، به ویژه آنهایی که بهترین قهوه را تولید میکنند، فقط در آب و هوای خاصی رشد میکنند. به طور معمول قهوه در نزدیکی خط استوا یافت رشد میکند. مناطقی که دانههای قهوه از آنجا میآیند را به عنوان کمربند قهوه میشناسند. در ادامه مراحل تولید قهوه را بهصورت کامل و مرحلهبهمرحله برای شما قرار خواهیم داد.
مرحله اول: کاشت دانه قهوه
اولین مرحله از تهیه قهوه، کاشت آن است. کاشت قهوه نیاز به صبر فراوان دارد؛ زیرا بوتههای قهوه ۳ تا ۴ سال پس از کاشت گل میدهند. گیلاس قهوه از گلها ایجاد میشود. گیلاس قهوه حدود ۸ ماه پس از گلدهی رسیده و رنگ آن از سبز به قرمز تغییر میکند. بذرهای قهوه همان دانههای داخل این گیلاسها هستند. زمان رسیدن انواع قهوه متفاوت است. برای مثال قهوه روبوستا حدود ۹ تا ۱۱ ماه پس از گلدهی میرسد و قرمز میشود درحالیکه این زمان برای قهوه عربیکا کمتر بوده و حدود ۶ ماه است. معمولاً از گیاه قهوه یکبار در سال برداشت میشود و زمان برداشت هم بسته به کشور و موقعیت جغرافیایی و آبوهوا متفاوت است. نحوه برداشت میوه قهوه، تنها یکی از تفاوتهای قهوه عربیکا و روبوستا است. اگر دوست دارید بیشتر با تفاوتهای این دو قهوه آشنا شوید، مقاله تفاوت قهوه عربیکا و روبوستا را در مجله تایمز بخوانید.
مرحله دوم: برداشت قهوه
در مرحله بعدی میوه قهوه باید برداشت شود. میوه قهوه با استفاده از دو روش از درختان قهوه چیده میشود؛ چیدن نواری (strip picking) یا چیدن انتخابی (selective picking). در چیدن نواری، تمام میوه قهوه بدون توجه به اینکه رسیده باشند یا نباشند، از درخت چیده میشود. در چیدن انتخابی، گیلاسهای رسیده و قرمز برداشت شده و این کار عموماً با دست انجام میشود. این فرایند نسبت به چیدن نواری کار سختتری بوده و هزینه و زمان بیشتری را میطلبد. این روش برداشت را عموماً برای دانههای عربیکا استفاده میکنند.
مرحله سوم: فراوری قهوه
در این مرحله باید دانههای برداشت شده قهوه را فراوری کنند. برای این کار دانههای قرمز و سبز از هم جدا میشوند. سپس آنها را خشک میکنند. برای این کار دو روش وجود دارد. فراوری خشک و فراوری مرطوب. فراوری خشک قدیمیترین روش فراوری قهوه است. دانههای قهوه فراوری شده خشک را در آفتاب قرار میدهند و به مدت ۲هفته صبر میکنند تا خشک شوند درحالیکه هرازگاهی چرخانده میشوند تا بتوانند به طور یکنواخت خشک شوند. فراوری مرطوب یک روش مدرنتر بوده و بلافاصله پس از برداشت انجام میشود. این فرایند شامل شستشو و تخمیر است. در طی این فرایند، تفالهای که روی لوبیا باقی میماند نرمتر میشود و تفاله آن شسته میشود. امروزه این روش فراوری بیشتر مورداستفاده قرار میگیرد زیرا از آسیب به دانه قهوه جلوگیری میکند. وقتی فرایند فراوری دانه قهوه انجام شد، آنها را مرتب میکنند. همه لوبیاهای بد را بیرون میاندازند و خوبها را در کیسه قرار داده و برای مراحل بعدی آماده میکنند. در این مرحله آنها را “دانههای قهوه سبز” مینامند. اگر دانههای قهوه را به روش مرطوب فراوری کنند، معمولاً دو مرحله دیگر هم به مراحل تولید قهوه اضافه میشود و آن هم مرحله پوستکنی قهوه است. در روش مرطوب لایهای از پوسته قهوه روی آن را میگیرد که برای دستیابی به قهوه مرغوبتر آن را جدا میکنند.
مرحله چهارم: برشته کردن قهوه (Roasting)
فرآیند برشته کردن ضروریترین و آخرین مرحله در تولید قهوه است. برای داشتن یک قهوه عالی، فرایند برشته کردن به زمان بندی و تنظیم درجه حرارت عالی نیاز دارد. در حالی که دانههای قهوه برشته میشوند، شکافته شده و پوشش آنها باز میشود. میزان قوی بودن طعم قهوه تا حد زیادی به فرمول برشته کردن دانه بستگی دارد. به عنوان مثال، هر چه دانه طولانیتر برشته شود، طعم آن تندتر خواهد بود. از قضا، بسیاری از مردم بر این باورند که هر چه طعم قهوه قویتر باشد، یعنی بیشتر برشته شود، کافئین بیشتری دارد. در این راستا خواندن مقاله کدام نوع قهوه کافئین کمتری دارد؟ میتواند برای شما مفید باشد.
هر چه دانههای قهوه بیشتر برشته شوند، کافئین آن بیشتر از بین میرود. شما میتوانید دانه قهوه را قبل از برشته شدن بخرید. در این حالت، شما قهوه را به میزان دلخواه خود برشته میکنید. امروزه بسیاری از مردم ترجیح میدهند فرایند برشته کردن قهوه را خودشان در خانه انجام دهند. پس از این مرحله میتوان قهوه را آسیاب و دم کرد. اگر نمیدانید چطور باید قهوه را دم کنید، میتوانید مقاله طرز تهیه قهوه ترک و مقاله چگونه در خانه قهوه اسپرسو درست کنیم؟ را بخوانید.
خواص قهوه
هر کدام از انواع قهوه خواص خاص خود را دارند. برای مثال شما میتوانید درباره خواص قهوه عربی بخوانید. اما در حالت کلی قهوه از نظر تغذیهای، منبع خوبی از آنتیاکسیدانها است. آمریکاییها بیشتر از هر نوشیدنی دیگری آنتیاکسیدان را از قهوه دریافت میکنند. علاوه بر این، قهوه حاوی مواد مغذی مانند ریبوفلاوین، اسید پانتوتنیک، منگنز، پتاسیم، منیزیم و نیاسین است. از همه بیشتر قهوه دارای کافئین است. مطالعات نشان داده است قهوه ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع ۲، بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون و زوال عقل را کاهش دهد. قهوه همچنین برای سلامت پوست و مو هم بسیار مفید است. آنتیاکسیدان موجود در قهوه میتواند پوست شما را در برابر رادیکالهای آزاد آفتاب در امان نگه دارد. اگر میخواهید بیشتر با خواص قهوه برای پوست و مو آشنا شوید، مقاله مربوط به آن را در مجله تایمز بخوانید.
کلام آخر
برای بسیاری از افرادی که قهوه را بهعنوان نوشیدنی روزانه خود مصرف میکنند، جالب است که بدانند قهوه چگونه تولید میشود. در واقع فرایند تولید قهوه بسیار سختتر از چیزی است که فکر میکنید. از مرحله کاشت دانه قهوه تا برداشت و برشته کردن آن، همهوهمه بسیار پر زحمت است. در این مقاله قدمبهقدم مراحل تولید قهوه را به شما آموزش دادیم. امیدواریم برای شما مفید بوده باشد.
سؤالات متداول
آیا قهوه یک دانه است؟
بله. ممکن است عادت کرده باشید قهوه را به شکل پودری ببینید؛ اما در واقع قهوه یک دانه است که از گیاه قهوه برداشت میشود.
واکس قهوه به چه معناست؟
وقتی دانههای قهوه فراوری شدند، یک مرحله اختیاری میتواند به مراحل تهیه قهوه اضافه شود و آن هم جلادادن دانههای قهوه است. این مرحله همیشه انجام نمیشود. طی روند واکسزدن یا جلادادن دانههای قهوه، پوسته نقرهای که پس از عملیات پوستکنی روی دانهها باقیمانده است، بهوسیله ماشین پولیش یا جلادهنده، حذف میشود. این کار مراحل تولید قهوه را با هزینه بیشتری مواجه کرده و باعث ایجاد تفاوت کوچکی در طعم نهایی قهوه میشود.
قهوه را به چه صورتهایی در بازار میتوان خرید؟
شما میتوانید قهوه را بهصورت آماده و پودرشده یا به شکل دانه قهوه بخرید. اگر دانه قهوه را خریداری میکنید باید بدانید دانه قهوه برشته شده است یا خیر. درصورتیکه برشته نشده باشد باید پیش از آسیابکردن آن را برشته کنید. توصیه میشود قهوه را بهصورت دانه خریداری کرده و بهاندازه مصرف هفتگی خود از آن را برشته و آسیاب کنید. در این حالت طعم و عطر قهوه بسیار بیشتر خواهد بود.