به گفته تیمی از کارشناسان جهانی، انسانها باید توسعه فناوری جدید هوش مصنوعی را صرفاً به خاطر نوآوری متوقف کنند، زیرا این امر باعث میشود تا در شیوهها، عادات و قوانین برای تطبیق با این فناوری تغییراتی ایجاد شود. آنها در عوض خواستار ایجاد هوش مصنوعی هستند که دقیقا مطابق با نیازهای ما و مطابق با اصول طراحی هوش مصنوعی باشد که انسان محور است.
۵۰ کارشناس از سراسر جهان مقالاتی را در کتاب جدیدی در مورد چگونگی «انسان محورتر کردن هوش مصنوعی»، بررسی خطرات و فرصتهای از دست رفته٬ عدم استفاده از این رویکرد و راههای عملی برای پیادهسازی آن، ارائه کردهاند.
کارشناسان از بیش از دوازده کشور، از جمله کانادا، فرانسه، ایتالیا، ژاپن، نیوزیلند، و انگلیس و بیش از دوازده رشته از جمله علوم کامپیوتر، آموزش، حقوق و مدیریت، علوم سیاسی و جامعه شناسی بوده اند.
هوش مصنوعی انسان محور به فناوریهای هوش مصنوعی در زمینههای مختلف از جمله کشاورزی، محیطهای محل کار، مراقبتهای بهداشتی، عدالت کیفری و آموزش عالی نگاه میکند و اقدامات قابل قبولی را برای «انسان محور بودن» بیشتر، از جمله رویکردهای سندباکس نظارتی و چارچوبهای تجاری متعدد ارائه میکند.
هوش مصنوعی (AI) به طور فزایندهای در زندگی ما نفوذ کرده و برخی از کارشناسان معتقدند که تکیه صرفاً به شرکتهای فناوری برای توسعه و استقرار این فناوری به گونهای که واقعاً تجربه انسانی را افزایش دهد، در دراز مدت برای مردم مضر خواهد بود. این جاست که هوش مصنوعی انسان محور وارد عمل میشود.
شانون والور، یکی از کارشناسان برجسته جهان در زمینه هوش مصنوعی انسان محور، از دانشگاه ادینبورگ در اسکاتلند، توضیح میدهد که هوش مصنوعی انسان محور به معنای فناوری است که به انسان کمک میکند تا پیشرفت کند.
او میگوید: فناوری انسانمحور در راستای همسویی کل اکوسیستم فناوری با سلامت و رفاه انسان است و تضاد این جا با فناوری طراحیشده برای جایگزینی انسان، رقابت با انسان یا بیارزش کردن انسان است، برخلاف فناوری طراحیشده برای حمایت، توانمندسازی و غنی سازی انسان ها.
او به هوش مصنوعی مولد اشاره میکند که در سالهای اخیر محبوبیت خود را افزایش داده است، به عنوان نمونهای از فناوری که انسان محور نیست و توسط سازمانهایی ایجاد شده است که صرفاً میخواهند ببینند که چقدر در ایجاد یک سیستم قدرتمند است، نه این که آن را مبتنی بر نیاز انسان ایجاد کند.
مشکل هوش مصنوعی چیست؟
مشارکتکنندگان در هوش مصنوعی انسانمحور، امیدواریهای خود را ابراز کرده اند، اما همچنین نگرانیهای بسیاری را درباره هوش مصنوعی در حال حاضر و در مسیر فعلیاش، بدون انسانمحوری بیان میکنند.
مالوینا آنا ووجیک، از دانشگاه بولونیا، ایتالیا، و دانشگاه لوکزامبورگ، به تعصبات سیستمیک در توسعه فعلی هوش مصنوعی اشاره و پیشنهاد میکند که جوامع به حاشیه رانده شده تاریخی نقش مهمی در طراحی و توسعه فناوریهای هوش مصنوعی ایفا نمیکنند که این موضوع منجر به تثبیت گفتمانهای مسلط قدرت میشود.
او میگوید که اطلاعات کافی در مورد اقلیتها وجود ندارد یا دادههای موجود نادرست هستند که منجر به تبعیض میشوند. علاوه بر این، در دسترس بودن نابرابر سیستمهای هوش مصنوعی منجر به افزایش شکافهای قدرت میشود و گروههای به حاشیه رانده شده نمیتوانند به دادههای هوش مصنوعی برای استفاده از فناوری وارد شوند.
راه حلی که او ارائه میدهد تنوع در تحقیقات و همچنین پروژههای میان رشتهای و مشارکتی در تلاقی علوم کامپیوتر، اخلاق، حقوق و علوم اجتماعی است و در سطح سیاست پیشنهاد میدهد که ابتکارات بین المللی نیاز به مشارکت دادن گفت و گوی بین فرهنگی با سنتهای غیر غربی دارد.
در همین حال، مت مالون، از دانشگاه تامپسون ریورز در کانادا، توضیح میدهد که چگونه هوش مصنوعی یک چالش حفظ حریم خصوصی است، زیرا افراد کمی واقعاً میدانند که دادههای آنها چگونه جمع آوری میشود یا چگونه از آنها استفاده میشود.
او توضیح میدهد: این شکافها در رضایت و دانش منجر به نفوذ دائمی در حوزههایی میشود که حریم خصوصی ممکن است به دنبال کنترل آن باشد. حریم خصوصی تعیین میکند که تا چه حد به فناوری اجازه میدهیم به حوزههای زندگی و آگاهی انسان دسترسی پیدا کند.