از نخ تسبیح بازسازی «بم» تا انتظارات کاذب

به گزارش ایسنا، مجید جودی معاون امور بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و مدیرکل وقت بازسازی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در نشست بازخوانی مدیریت بحران زلزله بم، گفت: شعار «مشارکت و پایداری و هویت» در روزهای اول مطرح و اساس برنامه بازسازی بود.

وی در سخنرانی خود به سه سوال شهر بم کجا ساخته شود؟ چه کسی بسازد؟ و چگونه ساخته شود؟ پاسخ داد و گفت: در پاسخ به سوال اول باید بگویم که با توجه به لم‌یزرع بودن زمین اطراف بم، امکان جابجایی وجود داشت اما استقرار شهر فلسفه داشت و در آن منطقه آب و باغ شهر وجود داشت؛ پس جابجایی فاجعه بزرگتر از زلزله بود، درنتیجه شورای عالی معماری و شهرسازی تصمیم بر درجاسازی گرفت. در رابطه با محل ساخت اسکان موقت، نیز باید بگویم که اسکان موقت را باید داخل باغ‌های خود مردم ساخت، اگر مردم به اردوگاه‌ها می‌رفتند سرعت بازسازی پایین می‌آمد و شهر بم نمی‌توانست شکل بگیرد.

جودی درباره اینکه در هنگام بازسازی چند گزینه مردم یا دولت یا خارجی‌ها یا پیمانکار مطرح بود؟ نیز گفت: چون زندگی و اقتصاد و روحیه مردم باید بازسازی می‌شد. برای بازسازی روحیه مردم، رئیس وقت بنیاد مسکن درنظر گرفت که برای مصالح بازیافتی خانه قبلی ۵۰ هزار تومان اعطا شود تا مردم از چادر بیرون بیایند و در بازسازی همراه شوند و روحیه ساخت‌وساز در شهر جاری شود. اگر مردم بخواهند به تنهایی خانه‌های خود را بسازند، ممکن است استحکام بنا زیرسوال برود.

وی با بیان اینکه هویت ظرف به مظروف آن است، اظهار کرد: هویت بم همان چیزی است که مردم بسازند. البته شورای معماری و اساتید معماری باید احکام معماری را صادر کنند و نظارت داشته باشند و هماهنگی با مشاوران صورت گیرد تا هدف نهایی مبنی بر تقویت نهادهای بم محقق شود و بازسازی فقط بعد کالبدی نباشد و چندبعدی شود و اقتصاد شهر به چرخش دربیاید.

جودی گفت: زمانی که ما از شهر بم خارج شدیم، خانه نصفه کاره و نیمه‌کاره‌ای وجود نداشت و شهر بم به وضعیت قدیم بازگشته بود، شاید آن ایده‌آلی که در ذهن داشتیم، عملی نشد ولی خیلی از تفکراتی که در نظر داشتیم، شکل گرفت، فقط یک ایراد اساسی در بازسازی وجود داشت و آن هم این بود که بم در آخر کار نیاز به مبلمان شهری داشت تا مثل نخی که دانه‌های تسبیح را می‌بافد، شکل بگیرد که متاسفانه با تغییر دولت‌ مغفول ماند.

 نصراله دهقانی، رئیس ستاد کل بازسازی بم نیز در این نشست نقاط قوت و ضعف در بازسازی بم را تشریح کردو شعار بازسازی بم را «هویت و مشارکت و پایداری» عنوان کرد و گفت:  یکی از مشکلات اساسی در استفاده از توان مردم و سازمان‌های مردم‌نهاد، شکل گرفتن انتظارات کاذب بود که از مصاحبه‌ برخی مسئولین نشأت می‌گرفت. در نتیجه اولین کاری که در این زمینه در بم انجام شد، سازماندهی مجدد با راهنمایی مرحوم مهندس تابش بود تا ذهن مردم را آماده کنند که در صورت عدم مشارکت و همراهی، درگیر مشکلات بازسازی مناطق جنگ‌زده مثل شهر خرمشهر می‌شوند.

وی با بیان اینکه در نهایت مردم همراه شدند اما هماهنگی مسئولان سخت‌تر بود، افزود: سرانجام نه به صورت ۱۰۰ درصد ولی به این شکل بود که بخش عمده این سه شعار رعایت شد.

دهقانی نقاط ضعف بازسازی بم را فشارهای همه‌جانبه و سرعت بازسازی عنوان کرد که باعث شد برخی ایده‌های موردنظر اجرایی نشود.

وی نقاط قوت بازسازی شهر بم را دقت در حفظ مالکیت‌ها به خصوص مالکیت‌های تجاری خیابان یکطرفه، رعایت توسعه طرح جامع شهر بم، نظارت لایه به لایه در ستاد معین و ستاد کل و نظام مهندسی و مشارکت صددرصدی مردم در طراحی و… دانست.

در این نشست از  کتاب «تاریخ شفاهی مدیریت بحران پس از زلزله سال ۱۳۸۲ بم» نیز رونمایی شد.

انتهای پیام