بروز تشنج در دو سر طیف سنی زیر ۲ سال و بالای ۶۰ سال-تایمز

در برنامه ضربان شبکه سلامت سیما روشنک تیرداد متخصص مغز و اعصاب و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در خصوص «صرع در سالمندان» به بحث و گفتگو پرداخت.

کارشناس برنامه با بیان این مطلب که وقتی سلول‌های غشای خاکستری مغز به طور غیرطبیعی امواج الکتریکی ایجاد کنند، تشنج رخ می‌دهد، گفت: صرع و تشنج مترادف یکدیگر نیستند و تشنج تنها یک علامت است که در زمینه اختلالاتی در بدن و یا به دنبال بیماری صرع اتفاق می افتد.

وی در پاسخ به این سوال، که به چه کسی مصروع میگویند، گفت: یک فرد حتی اگر یک نوبت دچار تشنج شود و هیچ دلیلی برای آن نیز پیدا نشود، اما پزشک برآورد کند که ممکن است طی ۱۰ سال آینده مجدداً تشنج کند، یک بیمار صرعی در نظر گرفته می‌شود. (تشنجی که به دنبال افت قند، اختلال کارکرد کلیه‌ها و دیگر بیماری‌های زمینه‌ای ایجاد می شوند، جزو بیماران مبتلا به صرع محسوب نمی‌شوند).

مهمان برنامه در پاسخ به این سؤال که آیا ممکن است افراد در سنین سالمندی و بدون سابقه تشنج، دچار صرع شوند، گفت: آری، تشنج در دو سر طیف سنی زیر ۲ سال و بالای ۶۰ سال دیده می‌شود. 

وی افزود: یک سری عوامل نیز تشنج را در این دو گروه سنی افزایش می‌دهد. به طور مثال آسیب‌ها و ضرباتی که به سر وارد می‌شود و بیمار دچار تشنج می‌شود، همچنین ابتلاء به عفونت‌های ادراری، مننژیت و حتی علل دارویی از دیگر عوامل ایجاد کننده تشنج در فرد سالمند می‌باشند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: سالمندان معمولا از دارو‌هایی مانند: آلپرازولام، کلردیازوپوکساید، لورازپام، کلونازپام و..، که توسط پزشک تجویز می شود، استفاده می کنند. اگر سالمند خودسرانه اینگونه دارو‌ها را به طور ناگهانی قطع کند، دچار عوارض قطع مصرف می‌شود که یکی از این عوارض تشنج است.

 وی افزود: بعضی از دیگر دارو‌ها مانند تئوفیلین، آمی تریپتیلین نورتریپتیلین و ایمی پرامین، زمینه را برای تشنج فرد سالمند فراهم می‌کنند، به طوری که با داشتن فاکتور‌هایی مانند: استرس، بی‌خوابی، افزایش فشار خون و…، باعث بروز تشنج در سالمند می شوند.

روشنک تیرداد در پاسخ به این سوال که در برخورد با فرد در حال تشنج، بهترین کار چیست، گفت: باید بدانید: تشنج بین ۶۰ ثانیه تا یک دقیقه ادامه می‌یابد و اگر بیش از ۳ دقیقه طول کشید، فرد باید سریعا به مراکز درمانی ارجاع شود. 

وی افزود: هنگام تشنج معمولاً فک فرد قفل می‌شود، بدترین کار این است که افراد سعی در باز کردن فک فرد تشنج کرده داشته باشند، زیرا باعث شکستگی دندان‌های فرد خواهد شد.

وی تاکید کرد: اگر با فرد در حال تشنج مواجه شدید، مواظبت کنید سر فرد به جایی برخورد نکند، شانه‌ها را نیز به زور نگه ندارید، زیرا باعث دررفتگی شانه‌ها می‌شود.

 وی توصیه کرد: پس از اتمام تشنج، سر فرد را به یک سمت قرار دهید، تا ترشحات وارد ریه‌ها نشود و به راحتی از دهان خارج شود.

برنامه ضربان همه روز از شنبه تا پنجشنبه ساعت ۱۶ از شبکه سلامت سیما پخش می‌شود.