تحریم روسیه ثابت کرد پیوند با اقتصاد اروپا مصونیت‌زا نیست

به گزارش خبرنگار مهر با نگاهی به داده‌های مراکز بین‌المللی اقتصادی که وضعیت اقتصاد روسیه را پیش از وقوع درگیری نظامی بین این کشور و اوکراین نشان می‌دهد حاکی است در سال گذشته تولید ناخالص داخلی روسیه چیزی حدود ۱.۷۱ تریلیون دلار بوده است که نسبت به سال ۲۰۲۰ رشد ۴.۷ درصدی را داشته است.

بر اساس آمارهای رسمی این کشور در میان کشورهای جهان رتبه ششم بزرگترین کشور از لحاظ اقتصاد را به خود اختصاص داده بود به طوری که بیشترین تبادلات تجاری را با اتحادیه اروپا و انگلیس داشته است.

اگر دقیق‌تر به این تبادلات تجاری نگاه بی اندازیم حجم صادرات روسیه به اتحادیه اروپا حدود ۴۶ درصد و حجم واردات از کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز حدود ۳۹ درصد بوده است که این اعداد و ارقام در سال‌های گذشته تا حدودی در همین رنج بوده و تغییر چشمگیری نداشته است.

نکته جالب توجه در این است که بخش اعظمی از اقتصاد روسیه روی پایه انرژی می‌چرخد به طوری که این کشور یکی از قطب‌های تولیدکننده نفت و گاز و حتی انرژی‌های غیر فسیلی و تجدید پذیر است.

این کشور بزرگترین تأمین کننده گاز اروپا به شمار می‌رود به طوری که کشورهای اروپایی علی رغم فشار آمریکا تاکنون نتوانستند جایگزینی برای گاز روسیه پیدا کنند و حتی قطر با صادرات ال ان جی نیز نتوانسته است گزینه مناسبی برای جایگزینی روسیه باشد.

با این شرایط چه کسی فکر می‌کرد درگیری نظامی روس‌ها و اوکراین موجب شود تا این کشور از نظر شدت تحریم‌های اقتصادی که از سوی اتحادیه اروپا و آمریکا واقع شده است حتی ایران را هم پشت سر بگذارد. به طوری که بیشترین تحریم‌های تاریخ روسیه در همین یک ماه گذشته اعمال شده است و حتی این کشور از نظر صادرات انرژی نیز مورد تحریم قرار گرفته است.

در سال‌های گذشته جریان فعال در حوزه اجرایی کشور و همچنین کارشناسان سیاسی و اقتصادی وابسته به این جریان همواره در محافل خصوصی و عمومی اعلام می‌کردند ایران باید از طرق مختلف بتواند چسبندگی اقتصادی با اروپا ایجاد کند زیرا در این صورت است که این کشورها به دلیل نیاز به اقتصاد ایران هرگز به دنبال تحریم علیه ما نخواهند رفت.

شاید یکی از دلایل مذاکرات سیاسی ایران و غرب که در دولت یازدهم و دوازدهم شدت گرفت نیز همین موضوع بود که نتیجه‌اش برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به برجام شد.
در طول عمر کوتاهی که از برجام نیز می‌گذشت با تمام خوبی‌ها و بدی‌ها، مسئولان دولتی در وزارت خانه‌های اقتصادی سعی کردند تا به انحای مختلف وابستگی کشور را به اروپا افزایش دهند که نمونه عینی آن را می‌توان به خرید هواپیما، ورود شرکت‌های خودروسازی اروپایی، تغییر شیوه قرارداد توسعه میادین نفتی و گازی و مذاکره با کشورهای اروپایی در قالب این شیوه جدید قراردادی اشاره کرد.

حتی مسئولان ارشد صنعت نفت کشور بارها اعلام کردند اگر تولید نفت ایران به روزانه ۶ میلیون بشکه در روز برسد هرگز اروپا و آمریکا دنبال تحریم‌های نفتی نخواهند رفت اما می‌بینیم کشوری به گستردگی روسیه که یکی از قطب‌های اقتصاد جهان به شمار می‌رود به راحتی مورد تحریم قرار می‌گیرد حتی اگر این تحریم‌ها به زیان کشورهای اروپایی باشد.

آنچه در طول مدتی که از جنگ روسیه و اوکراین می‌گذرد و شرایط اقتصادی که علیه این کشور فراهم شده نشان می‌دهد کشورهای مورد تحریم از سوی غرب می‌توانند با سیاست گذاری و دیپلماسی اقتصادی مناسب این تحریم‌ها را تا حدود زیادی خنثی کنند؛ که بهترین راه کار تشکیل باشگاه کشورهای تحریم شده از سوی غرب است.

تجمیع ظرفیت‌های کشورهای تحریم شده به خصوص دو کشور عضو بریکس یعنی چین و روسیه در کنار قدرت‌های اقتصادی منطقه مانند ایران، سوریه، عراق، لبنان و یمن که محور مقاومت را تشکیل می‌دهند بعلاوه دامنه نفوذ جمهوری اسلامی در آمریکای لاتین و آفریقا یک انرژی بی بدیلی را خلق می‌کند که می‌توان از طریق تشکیل باشگاه کشورهای تحریم شده و یا “باشگاه تحریمی‌ها” رژیم جامع تحریم‌های یک جانبه آمریکا و غرب را بی اثر یا حداقل کم اثر کند.

تشکیل این باشگاه علاوه بر هم افزایی کشورهای تحریم شده، توافقات پولی چند جانبه، ارائه راه حل‌هایی برای جایگزین‌های سوئیفت و نظام ارتباطی مالی بین بانکی بین‌المللی می‌تواند منتهی به ایجاد ساختاری جایگزین اوفک هم در سطح ملی کشورها و هم در سطح این باشگاه بین‌المللی شود.