استاد تمام بهداشت حرفهای و رئیس دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان اینکه دانش بهداشت و پیشگیری یک اصل بنیادین در نظام سلامت است، گفت: به این معنا که سیاستهای پیشگیری با رعایت تقدم بر درمان مصداق عمل پیدا کند؛ این درحالیست که اکنون متاسفانه از صاحبنظران حوزه بهداشت و پیشگیری فقط در بحث خدمات اجرایی استفاده میشود، که این خود یکی از ضعفهای بزرگ است.
دکتر رسول یاراحمدی در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه ما هنوز در حال شعار دادن “پیشگیری مقدم بر درمان” هستیم، افزود: سوال این است که در حال حاضر چند نفر از متخصصین بهداشتی ما در حوزههای سیاست گذاری کشور هستند؟ چند از نفر متخصصین بهداشتی ما در سمتهای وزارت خانهای و تصمیم گیریها بخصوص مدیریت کووید مشارکت دارند؟
آموزش و پیشگیری در کشور ضعیف و مهجور است
یاراحمدی همچنین یکی دیگر از ضعف های سیاست گذاری را، کم بودن مشارکت بین بخشی از بهداشت تا صنعت دانست و یادآور شد: متاسفانه وزارت بهداشت از بالا به پایین دستور میدهد و گزارشهایی میخواهد که این گزارشها شاخص و قالب درستی ندارند؛ در واقعیت بحث آموزش در کشور ما جامانده است.
این استاد دانشگاه با اشاره به عبارت پر تکرار « پیشگیری بر درمان مقدم است»، خاطرنشان کرد: این جمله بعد از سالها هنوز یک شعار است. متاسفانه به جای آموزش، اولین مکانی که با شیوع کرونا بسته شدند دانشگاههای ما بودند و در عوض اورژانس و بیمارستانها شلوغ شدند، نه تنها دانشجویان بلکه اساتید نیز دانشگاه را ترک کردند.
وی در ادامه افزود: باید دانشجویان دانشکدههای بهداشت از این آییننامههای سخت و عدم امکان حضور در خوابگاه و دانشگاه معاف باشند؛ تا در عرصه قرار گرفته، آموزش بیشتری ببینند و افرادی توانمند شوند. آنها باید دو شیفته و حتی بیشتر آموزشهایی بر اساس مهارت ببینند تا موجب کسب اعتبار پژوهشی، آموزشی و فرهنگی کشور شود؛ اما متاسفانه در پاندمی کرونا آنچه لازم بود، میسر نشد.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه چرا پروتکلها رعایت نمیشود، افزود: وزارت بهداشت و سیستمهای تابعه وظایفی دارند که براساس دانش باید به بخش صنعت یا اجرایی خوراک بدهد، اما آیا وزارت بهداشت فیدبک میگیرد که چقدر این پروتکلها موثر بوده است؟؟
وی در ادامه یادآور شد: متاسفانه گزارشهایی که توسط بخش خصوصی ارائه میشود راستی آزمایی آن توسط وزارت بهداشت یا دانشگاهها امکان پذیر نیست و خطاها و ابهامات زیادی در این گزارشها دیده میشود.
یاراحمدی با اشاره به بایدها و نبایدهای کرونایی گفت: این بایدها را چه کسی باید انجام دهد؟ اینجا لازم است تا خودخواه باشیم و از خودمان بخواهیم. وقتی وزارت بهداشت بعد از تدوین یک پروتکل مشارکت خوبی از جامعه نمی گیرد یا نمیتواند خوب آموزش دهد و سپس بازخورد بگیرد، پروتکلها به همان میزان بدون استفاده باقی خواهند ماند.
تبعات اقتصادی و اجتماعی کرونا
این استاد تمام دانشگاه در ادامه صحبتهایش با بیان اینکه هنگام شیوع پیکهای کرونا لازم است تا ریسک بیماری کاهش یابد و از طرف دیگر نمیتوان جلوی صنعت را گرفت؛ توضیح داد: وقتی که سازمان توسعه صنعتی اعلام میدارد که این بحران علاوه بر تبعات اجتماعی و انسانی تبعات اقتصادی بیشتری دارد، این پیام را دربردارد که تولید کشور نباید متوقف شود. لذا برای تیم ستاد کرونا تعطیلی اصناف و … آسان است، اما این زنجیره با اقتصاد و معیشت مردم ارتباط پیدا میکند و تبعات بیشتری دارد.
وی با تاکید بر اینکه کرونا یک فرصت و تهدیدی همزمان برای مدیران، اساتید، تصمیم گیرندگان و اجرا کنندگان است، گفت: اگر ستاد کرونا تصمیم بگیرد یک هفته شهر تهران تعطیل شود، چه اتفاقی میافتد؟ اینجا باید بگوییم لازم است تا چرخ تولید ما بچرخد. دور کاری را در محیطهای اداری میتوان ایجاد کرد، اما قسمت عمده مشاغل حوزه صنعت و تولید است و دورکاری امکانپذیر نیست. بنابراین با محدود کردن اصناف به مشکلات ما افزوده میشود.
جای خالی متخصصین بهداشت در سیاستگذاریهای کشور
یاراحمدی با بیان اینکه ما هنوز در حال شعار دادن پیشگیری مقدم بر درمان هستیم، افزود: چند نفر از متخصصین بهداشتی ما در حوزههای سیاست گذاری کشور هستند؟ چند از نفر متخصصین بهداشتی ما در سمتهای وزارت خانه ای و تصمیم گیریها بخصوص مدیریت کووید مشارکت دارند؟
وی با بیان اینکه دانش بهداشت و پیشگیری یک اصل بنیادین در دستگاه وزارت بهداشت است، تصریح کرد: یعنی سیاست های پیشگیری با رعایت تقدم بر درمان مصداق عمل پیدا کند. متاسفانه از صاحبنظران حوزه بهداشت و پیشگیری فقط در بحث خدمات اجرایی استفاده میشود، که این خود یکی دیگر از ضعفهای ماست. لازم است در ساختار و تشکیلات وزارت بهداشت بر اساس شایستگی و توان حرفه ای افراد صاحب نظر استفاده شود؛ مثلا معاونت بهداشت وزارت بهداشت نباید متخصص بالینی باشد همان طور که معاونت درمان نباید بهداشت باشد.
انتهای پیام