آیا میدانید ۴۲% از بزرگسالان در ایران از بیماری فشار خون بالا رنج میبرند؟ فشار خون بیماری است که با اعمال تغییراتی در تغذیه و همچنین استفاده از قرص فشار خون قابل کنترل به حساب میآید. یکی از داروهایی که برای کاهش فشار خون استفاده میشود، قرص پرازوسین است. در این مطلب با فواید، موارد مصرف، عوارض و تداخل دارویی این دارو بیشتر آشنا خواهید شد.
آنچه در این مقاله می خوانیم
قرص پرازوسین چیست؟
پرازوسین اغلب به صورت کپسول خوراکی عرضه میشود. از این دارو برای درمان فشار خون بالا استفاده میکنند. افزایش فشار خون ممکن است به سکته مغزی یا حمله قلبی منجر شود. بنابراین این بیماری را حتما باید کنترل کرد. پرازوسین به دستهای از داروها به نام مسدود کنندههای آلفا تعلق دارد.
اشکال دارویی پرازوسین
- قرص
- کپسول ۱ میلی گرم، ۲میلی گرم و ۵ میلی گرم
موارد مصرف داروی پرازوسین
پرازوسین با یا بدون سایر داروها برای درمان فشار خون بالا استفاده میشود. کاهش فشار خون بالا به جلوگیری از سکته مغزی، حملات قلبی و مشکلات کلیوی کمک میکند. پرازوسین به دستهای از داروها به نام مسدودکنندههای آلفا تعلق دارد که این کار با شلکردن و گشاد کردن رگهای خونی انجام میدهد تا خون راحتتر جریان یابد. مهمترین موارد مصرف این دارو شامل فشار خون، کابوسهای مرتبط با PTSD و اختلال خواب (خارج از برچسب)، هیپرتروفی خوش خیم پروستات (خارج از برچسب)، پدیده رینود (خارج از برچسب) میباشد.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر کپسول پرازوسین
Prazosin با شل و گشاد کردن رگهای خونی عملکرد خود را انجام میدهد. در این حالت جریان خون با سهولت بیشتری صورت خواهد گرفت. وقتی جریان خون بهبود یابد، فشار خون کاهش خواهد یافت. افزایش فشار خون زمانی اتفاق میافتد که رگهای خونی باریک و منقبض میشوند.
مقدار مصرف داروی Prazosin
داروی پرازوسین را به صورت خوراکی با یا بدون غذا طبق دستور پزشک، معمولاً دو یا سه بار در روز مصرف کنید. در صورت بروز ناراحتی معده، با غذا یا شیر مصرف شود. پرازوسین گاهی اوقات میتواند باعث غش ناگهانی بعد از اولین دوز و هر زمان که دوز شما افزایش مییابد، شود. برای کاهش خطر غش کردن، اولین دوز تجویز شده توسط پزشک کوچکترین دوز موجود خواهد بود. شما باید این اولین دوز را زمانی که به رختخواب (شب یا هنگام خواب) میروید، مصرف کنید. از این دارو به طور منظم استفاده کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید.
بهترین زمان مصرف پرازوسین
قبل یا بعد از غذا میتوانید این دارو را مورد استفاده قرار دهید. اما اگر در زمان مشخصی از روز پرازوسین را مصرف کنید، به شما کمک میشود یادآوری بهتری در مورد استفاده از این دارو داشته باشید و از فراموشی خوردن آن جلوگیری شود. کپسول پرازوسین درست باید مطابق با دستور پزشک استفاده شود. اگر Prazosin را مصرف نکنید و فشار خون شما خیلی بالا بماند، شما به شدت در معرض حملات قلبی و سکته قرار میگیرید. دوز این دارو که توسط پزشک تعیین میشود به عوامل زیر بستگی دارد:
- سن بیمار
- شرایطی که در آن بیمار درمان میشود
- شدت بیماری فرد
- نحوه پاسخ دهی به بیمار به دوز مشخص شده دارو
- سایر عوامل پزشکی
دوز اولیه این دارو معمولا ۱ میلیگرم ۲ یا ۳ بار در روز است. شاید پزشک به تدریج مقدار مصرف را افزایش دهد و آن را حداکثر به ۲۰ میلیگرم در روز برساند. اکثر افراد به دوز ۶ تا ۱۵ میلیگرم در روز نیاز دارند که باید آن را در دفعات مشخص شده طی روز مورد استفاده قرار دهند.
طریقه مصرف پرازوسین
- دوز اولیه داروی پرازوسین در جهت درمان فشارخون ۱ میلی گرم به صورت خوراکی هر ۸ ساعت یا ۱۲ ساعت میباشد. همچنین دوز نگهداری ۶-۱۵ میلی گرم در روز ۲ یا ۳ بار در روز که ممکن است پزشک دوز را به ۲۰ میلی گرم در روز در دوزهای منقسم افزایش دهد. برخی از بیماران نیز از ۴۰ میلی گرم در روز در دوزهای منقسم بهرهمند میشوند.
- دوز اولیه برای کابوسهای مرتبط با PTSD و اختلال خواب، ۱ میلی گرم و دوز نگهداری ۱ میلی گرم به صورت خوراکی هنگام خواب میباشد. تنظیم دوز بر اساس پاسخ و تحمل در افزایش ۱-۲ میلی گرم در ۷ روز صورت میگیرد.
- دوز اولیه برای هیپرتروفی خوش خیم پروستات، ۰٫۵ میلی گرم به صورت خوراکی هنگام خواب و دوز نگهداری ۲ میلی گرم هر ۱۲ ساعت خواهد بود.
- دوز مصرفی برای پدیده رینود۵ تا ۱ میلی گرم روزانه به صورت خوراکی میباشد و دوز را بر اساس پاسخ و تحمل تا ۱۲ میلی گرم در روز منقسم BID/TID تنظیم کنید.
- دوز اولیه برای فشارخون بالا در کودکان ۰۵-۰٫۱ میلی گرم بر کیلوگرم به صورت خوراکی هر ۸ ساعت تا ۰٫۵ میلی گرم بر کیلوگرم تیتر کنید.
آیا کودکان می توانند پرازوسین بخورند؟
ثابت نشده است که این دارو برای افراد زیر ۱۸ سال ایمن، مفید یا موثر است. بنابراین هرگز بدون مشورت با پزشک در کودکان و نوجوانان نباید مورد مصرف قرار گیرد.
موارد احتیاط
قبل از مصرف داروی پرازوسین، اگر به آن یا سایر مسدودکنندههای آلفا (مانند دوکسازوسین، ترازوسین) حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که میتواند باعث واکنشهای آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله مشکلات قلبی (مانند فشار خون پایین)، بیماری کلیوی، حملات کنترل نشده خواب عمیق (نارکولپسی)، سرطان پروستات، برخی مشکلات چشمی (آب مروارید، گلوکوم) و… با پزشک در رابطه با عوارض و خطرات آن مشورت کنید.
- خطر سنکوپ؛ هیچ ارتباطی با غلظت پرازوسین پلاسما ندارد. در صورت بروز سنکوپ، بیمار را در وضعیت دراز کشیده قرار دهید و در صورت لزوم به درمان حمایتی بپردازید.
- در صورت بروز یا بدتر شدن علائم آنژین، مصرف دارو را قطع کنید.
- این دارو ممکن است باعث افسردگی CNS شود که در برخی موارد تواناییهای فیزیکی یا درونی را مختل میکند. هنگام انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری ذهنی دارند، احتیاط کنید.
- مصرف دارو در برخی بیماران سبب خواب آلودگی و گیجی خواهد شد، در صورت بروز از رانندگی و کار با ماشینآلات سنگین خودداری کنید.
- مصرف همزمان با مهارکننده PDE-5 (به عنوان مثال سیلدنافیل) میتواند منجر به اثرات افزایشی کاهش فشار خون و افت فشار خون علامتی شود. درمان با مهارکننده PDE-5 را با کمترین دوز شروع کنید.
- اثر دوز اول در برخی بیماران رخ میدهد و باعث کاهش ناگهانی و شدید فشار خون پس از تجویز اولین دوز شود.
- نعوظ طولانی مدت و پریاپیسم با مسدودکنندههای آلفا-۱ از جمله پرازوسین در تجربه پس از بازاریابی گزارش شده است. اگر نعوظ بیش از ۴ ساعت ادامه داشت، فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید.
- مصرف داروی پرازوسین باعث افت فشار خون ارتواستاتیک و سنکوپ با از دست دادن ناگهانی هوشیاری، به ویژه ۳۰-۹۰ دقیقه از اولین دوز میشود.
هشدار در مورد مصرف پرازوسین
در رابطه با این قرص به موارد زیر دقت کنید:
از دست دادن هشیاری
از آنجایی که پرازوسین باعث کاهش فشار خون میشود، ممکن است موجب غش یا از دست دادن ناگهانی هوشیاری شود. این اتفاق ممکن است ۳۰ تا ۹۰ دقیقه پس از اولین دوز پرازوسین رخ دهد. همچنین اگر دوز پرازوسین خیلی سریع افزایش یابد، این عارضه ممکن است دیده شود.
نعوظ طولانی مدت
این دارو ممکن است باعث نعوظ طولانی مدت شود. اگر نعوظی دارید که بیش از چهار ساعت طول میکشد، فورا با پزشک خود تماس بگیرید.
سندرم عنبیه فلاپی حین عمل
اگر آب مروارید داشته و نیاز به عمل دارید، دقت داشته باشید که قرص پرازوسین ممکن است باعث عوارضی در حین عمل شود. بنابراین قبل از عمل باید چشم پزشک را در جریان مصرف این دارو قرار دهید.
دیگر احتیاط ها در رابطه با مصرف قرص پرازوسین
به موارد زیر هم دقت کنید:
مصرف پرازوسین برای افراد با مشکلات قلبی
افرادی که مشکلات قلبی دارند در صورت نارسایی قلبی، تورم دستها و پاها و سرگیجه باید با احتیاط از پرازوسین استفاده کنند. پرازوسین ممکن است شرایط آنژین را هم بدتر کند.
مصرف پرازوسین و مشکلات چشم
کپسول پرازوسین میتواند باعث تاری دید و درد چشم شود. در حین عمل آب مروارید، ممکن است این دارو عوارضی را ایجاد کند. پس با احتیاط باید مورد استفاده قرار گیرد.
موارد منع مصرف پرازوسین
- حساسیت مفرط (در صورت حساسیت به اجزای این دارو باید از مصرف خود خودداری کنید.)
عوارض جانبی قرص پرازوسین
کپسول خوراکی پرازوسین ممکن است بعد از اولین دوز باعث سرگیجه و خواب آلودگی شود. بنابراین در ۲۴ ساعت اول پس از مصرف این دارو یا زمانی که دوز شما افزایش یافته است از رانندگی یا انجام کارهای خطرناک خودداری کنید. عوارض جانبی معمول این دارو به شرح زیر است:
- حالت تهوع
- سرگیجه
- خوابآلودگی
- سبکی سر
- کمبود انرژی
- ضعف
- تپش قلب
عوارض بالا اگر شدید هستند یا قطع نمیشوند، در مورد دارو باید با پزشک مشورت کرد.
عوارض جانبی خطرناک پرازوسین
در موارد زیر پس از خوردن قرص پرازوسین و مشاهده علائم زیر باید با پزشک یا اورژانس تماس گرفت:
- از دست دادن هشیاری
- نعوظ بیش از ۴ ساعت
- ضربان قلب بسیار سریع
- تورم دست و پا
- اختلالات تنفسی
واکنشهای آلرژیک بر اثر مصرف این دارو عبارتند از: بثورات پوستی، تورم لب، صورت یا زبان، مشکل در تنفس. با مشاهده این نشانهها نیز باید با اورژانس تماس بگیرید.
علائم اوردوز پرازوسین
اگر از قرص پرازوسین بیش از حد استفاده کنید، با افت شدید فشار خون مواجه خواهید شد که با علائم زیر همراه است:
- سرگیجه شدید
- سبکی سر
- غش کردن
- از دست دادن هوشیاری
- شوکه شدن
با مشاهده نشانههای بالا باید با پزشک تماس بگیرید.
عوارض قرص پرازوسین پروستات
آقایانی که از بزرگی خوشخیم پروستات رنج میبرند، گاهی به تجویز پزشک میتوانند از پرازوسین استفاده کنند. دقت داشته باشید که این دارو ممکن است با سردرد، سرگیجه و حالت غش بهخصوص در هنگام سرپا ایستادن همراه باشد. تهوع، خواب آلودگی، خشکی بینی، ارتعاش بدن، اختلال در بینایی و تورم زانوها از دیگر عوارض این دارو است که در صورت تداوم باید در این موارد با پزشک مشورت نمایید.
تداخل دارویی پرازوسین
تداخل دارویی زمانی اتفاق میافتد که یک دارو نحوه عملکرد داروی دیگر را تغییر میدهد. پرازوسین ممکن است با بسیاری از داروها حتی ویتامینها و محصولات گیاهی تداخل داشته باشد. داروهایی که ممکن است با پرازوسین تداخل داشته باشند، عبارتند از:
سایر داروهای فشار خون
اگر همزمان با پرازوسین از دیگر داروهای فشار خون استفاده کنید، ممکن است فشار خون به شدت پایین بیاید. نمونههایی از این داروها به شرح زیرند:
- متوپرولول
- آتنولول
- کارودیلول
- لیزینوپریل
- لوزارتان
- والزارتان
- هیدروکلروتیازید
- آملودیپین
- کلونیدین
داروهای درمان اختلال نعوظ
داروهایی که برای اختلال نعوظ مورد استفاده قرار میگیرند، میتوانند فشار خون را به شدت کاهش دهند. پزشک باید دوز این داروها و زمان مصرف آنها را طوری تنظیم کند که تداخلی ایجاد نشود. نمونههایی از داروهای اختلال نعوظ عبارتند از:
- آوانافیل
- سیلدنافیل (اس دی اف)
- تادالافیل
- واردنافیل
مصرف کپسول پرازوسین در دوران بارداری و شیردهی
چنانچه قصد باردار شدن دارید یا باردار هستید، فقط در صورت تجویز پزشک مجاز به مصرف قرص پرازوسین هستید. تحقیقات روی حیوانات نشان داده است که این دارو اثرات مضری روی جنین بر جای میگذارد. اما مطالعات کافی روی انسان انجام نشده است تا اثرات این دارو روی مادر و جنین مورد بررسی قرار گیرد.
پرازوسین از شیر مادر عبور میکند. اگر در دوران شیردهی به سر میبرید، قبل از مصرف این دارو حتما باید پزشک را در جریان قرار دهید.
شرایط نگهداری داروی Prazosin
داروی پرازوسین (Prazosin) باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرصهای هفتگی و قطرههای چشمی، کرمها، چسبها و استنشاقها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال میتوانند آنها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روشهای خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمیتوانند آنها را مصرف کنند.
اگر فشار خون دارید، با خرید فشار سنج حتما وضعیت خود را تحت کنترل داشته باشید.
فراموش کردن مصرف پرازوسین
اگر یک نوبت از مصرف این دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مورد مصرف قرار دهید. اما چنانچه زمان اندکی تا نوبت مصرف بعدی باقی مانده است، فقط باید یک دوز از دارو را میل کنید. هرگز همزمان ۲ قرص را مورد استفاده قرار ندهید تا دوز از دست رفته جبران شود.
جایگزین قرص پرازوسین چیست؟
به عنوان جایگزین برای کپسول پرازوسین داروهایی وجود دارد. مثل: کلونیدین و گوانفاسین. اما هرگز بدون مشورت با پزشک به سراغ مصرف این داروها نروید.
قرص پرازوسین برای سنگ کلیه
پرازوسین یک داروی موثر در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه است. اما باید با احتیاط مورد استفاده قرار گیرد. زیرا دوزهای بالای آن ممکن است باعث افت بیش از حد فشار خون شود. پس بدون مشورت با پزشک نباید مصرف شود.
قرص پرازوسین برای گربه
پرازوسین دارویی است که در سگها و گربهها برای درمان فشار خون بالا، نارسایی احتقانی قلب و اسپاسم مجرای ادرار استفاده میشود. این دارو عملکرد خود را با شل کردن رگهای خونی انجام میدهد. در نتیجه خون راحتتر جریان پیدا میکند.
قیمت قرص پرازوسین ۱
از آنجایی که قیمت این دارو مانند دیگر داروها در فواصل زمانی کوتاه در حال تغییر است، از بیان یک قیمت دقیق خودداری میکنیم. برای اطلاعات بیشتر میتواند به داروخانه دکتر حق نژاد مراجعه کرده یا با شماره تلفن ۷۲۲۵۴ ۰۲۱ تماس بگیرید.
قرص پرازوسین در کدام داروخانه موجود است؟
این دارو را در بسیاری از داروخانههای کشور میتوانید بیابید. اما بدون نسخه پزشک مجاز به مصرف آن نیستید. برای اطلاع از اینکه داروخانه دکتر حق نژاد (مثبت سبز) این دارو را دارد یا خیر؛ با شماره تلفنی که در قسمت قبلی ذکر شد، تماس بگیرید.
کلام آخر در مورد داروی پرازوسین
چنانچه در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز شرح دادیم، داروی پرازوسین یه طور کلی یک داروی ایمن و بیخطر برای بیماران محسوب میشود. با این حال، مانند هر دارویی سبب عوارض جانبی از جمله سرگیجه، افت فشارخون، حالت تهوع و استفراغ، خستگی و سردرد، تاری دید و… خواهد شد. این عوارض بعد از قطع مصرف دارو در فرد از بین میرود، در صورتی که بعد از قطع دارو این عوارض ادامه یافت یا بدتر شد، به پزشک مراجعه کنید. برای کاهش خطرات و عوارض هیچ دارویی را بدون نسخه پزشک مصرف نکنید.
منبع سایت: Medscape