ضرورت جهش محسوس خروجی فناورانه دانشگاه‌ها/در اعضای کمیته‌های اخلاق در پژوهش بازنگری شود

به گزارش ایسنا، دکتر محمدرضا منظم، رییس دفتر توسعه فناوری سلامت در نشست معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با معاونین تحقیقات و فناوری دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور ضمن تبریک سال نو و حلول ماه مبارک رمضان الزامات ضروری برای تحقق اهداف تعیین شده مبتنی بر شعار سال را به معاونین تحقیقات و فناوری دانشگاه های علوم پزشکی کشور اعلام کرد.

تشریح اهداف کمی افق ۱۴۰۴ در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور

وی با تاکید بر اینکه اقتصاد دانش بنیان  هر دو بخش محصول و سرویس را شامل می‌شود، گفت: ۲۰ برابر شدن خدمات دانش بنیان به جامعه و صنعت، ۱۰ برابر شدن تولید در فروش/صادرات محصولات دانش بنیان، افزایش ۱۰ درصدی نسبت اختراعات تجاری سازی شده به اختراعات ثبت شده و تجاری سازی ۲ درصد از محصولات تولیدی از مسیر انتقال تکنولوژی به عنوان اهداف کمی افق ۱۴۰۴ در جهت گسترش تولید و خدمات دانش بنیان از طریق زیست بوم نوآوری فناوری دانشگاه های علوم پزشکی کشور در نظر گرفته شده است.

دکتر منظم خطاب به معاونین تحقیقات و فناوری دانشگاه‌های علوم پزشکی توصیه کرد: نتایج تصمیمات مرتبط با اهداف کمی جذب منابع و تولید محصول در افق ۱۴۰۴  را در هیات رییسه دانشگاه خود مطرح کنند و به تصویب برسانند.

وی افزود: در سال “تولید؛ دانش بنیان و اشتغال آفرین” باید جهش و تغییر کاملا محسوسی در فعالیت‌ها و خروجی‌های فناورانه دانشگاه‌ها دیده شود، به گونه‌ای که مردم و جامعه این تغییر را حس کنند.

منظم اعلام کرد: در سال جاری تمامی فرآیند ارزشیابی فناوری (دانشگاه، مرکز رشد، مرکز نوآوری و پارک‌های علم و فناوری) بر اساس خوداظهاری بوده و صحت سنجی توسط ارزیابان معتمد انجام می‌شود و آمادگی ارائه آموزش‌های لازم برای آشنایی شاخص‌ها نیز وجود دارد.

رییس دفتر توسعه فناوری سلامت وزارت بهداشت در ادامه به معاونین تاکید کرد: برنامه غربال طرح‌های تحقیقاتی در داخل دانشگاه صورت گیرد هر طرح قابل بررسی از نظر تجاری‌سازی را معرفی کند و زمینه‌های توانمندی و علایق به انجام طرح‌های کلان مشخص و اعلام شود تا در برنامه ماموریت طرح فناورانه کمیته های مرتبط مورد بررسی قرار گیرد.

چالش‌های دانشگاه در گذار از اقتصاد نفتی به اقتصاد دانش‌بنیان

شقایق حق جوی جوانمرد، رییس مرکز توسعه، هماهنگی و ارزیابی تحقیقات وزارت بهداشت به چالش های دانشگاه در گذار از اقتصاد نفتی به اقتصاد دانش بنیان و نوآور اشاره کرد و گفت: چالش اول این است که باید علم را به دانش تبدیل کنیم. در اقتصاد دانش بنیان دانشگاهیان نقش منحصر به فردی در پیشبرد اهداف کلان دارند؛ زیرا علاوه بر تربیت نیروی کار باید فرآیند عرضه و تقاضا برای دانش ایجاد کنند. دومین چالش این است که آیا دانشگاهیان آماده پذیرفتن این نقش هستند؟! در همه جای دنیا محیط دانشگاه با محیط فناوری و بازار با یکدیگر متفاوت است. نزدیک کردن این دو بخش با آموزش و گفت‌وگو میسر است.

وی با بیان اینکه تولید دانش بنیان یک پیوستار است و باید از تحقیق شروع شود و مرحله به مرحله پیش رود تا محصول به بازار برسد، گفت: تولید دانش بنیان نیازمند یک فرآیند متوالی است؛ اما به طور خاص نیازمند نوآوری است تا حلقه های تکرار شونده بسیاری را قبل از دستیابی به موفقیت تکرار کند.

دکتر حق جوی با بیان اینکه مسیر تبدیل دانش به ثروت هموار نیست، باید در جهت رفع موانع پیش برویم، گفت: باید پژوهش‌های استراتژیک و هدفمند در کشور نهادینه شود و پژوهش‌هایی که مبتنی بر هدف یا اولویت‌های تعیین شده نیستند باید به کنار گذاشته شوند. ضمن اینکه پژوهشگران باید بپذیرند یک تحقیق خوب که منجر به محصول و ثروت آفرینی می‌شود، نتیجه سال ها تلاش و پیگیری است و به صورت ناگهانی و اتفاقی نصیب کسی نمی شود.

وی با بیان اینکه ایجاد فضای خلاقیت و نوآوری وظیفه همه مراکز دانشگاهی است، گفت: امکانات و زیرساخت‌های فرهنگی لازم برای خلاقیت/آموزش تفکر نقاد، تشویق فرهنگ ایده‌پردازی و گفتگو، تشویق کار گروهی و ایجاد فضای حل مسئله و ارائه راهکار باید در دانشگاه ها ایجاد شود تا بتوانند مشوق نوآوری و فناوری باشند.

وی خاطرنشان کرد: چالش بعدی این است که مسیر تبدیل ایده به محصول و ثروت هموار نیست. قوانین و سازوکارها در دانشگاه و وزارتخانه باید در جهت حمایت فعالیت‌های دانش بنیان بازبینی شود.

زبان دانشگاهی و صنعت باید برای هم ترجمه شود

دکتر حق‌جوی با اشاره به اینکه زبان مشترکی برای گفتگوی پژوهشگر با جامعه و صنعت وجود ندارد، گفت: در دانشگاه تحقیق انجام می شود و زبان دانشگاهی مقاله است و از سوی دیگر زبان صنعت پروتکل و اسکوپ است، حالا باید این دو زبان برای هم ترجمه شود که نیازمند هم اندیشی بین متخصصان است.

وی با یادآوری نقش ویژه حوزه سلامت به عنوان پیشران اشتغال برای دیگر رشته‌ها، افزود: در دانشگاه فقط آموزش سلامت نداریم، بلکه مسئله اشتغال هم مطرح است. اینکه فارغ التحصیلان بیکار داریم یکی از مسئولیت‌های اجتماعی ماست. حجم بازار سلامت جهان خیلی بزرگ است تا پایان برنامه چهارم توسعه باید ۳۰ درصد از نیازهای درمانی و بهداشتی کشور از طریق صادرات کالاهای مرتبط با پزشکی و گردشگری سلامت تامین شود؛ اگر اقدامات درست انجام شود، حتی برای رشته‌های دیگر هم می‌توانیم اشتغالزایی کنیم.

در ادامه دکتر بیرودیان، دبیر کمیته ملی اخلاق در پژوهش‌های زیست پزشکی با بیان اینکه در کمیته همزمان با شیوع کرونا و تولید واکسن‌های داخلی به مسئله تولید توجه ویژه‌ای اعمال شده است، گفت: طبق شعار سال به طرح‌های دانش بنیان با اولویت بالاتری رسیدگی می‌شود. همینطور شاخص های ارزشیابی اخلاق در پژوهش بازنگری شده است و طی آن تعداد طرح‌ها و پایان‌نامه‌های دانش بنیان و ارتباط با صنعت از امتیاز و وزن بالاتری برخوردار خواهند بود.

بازنگری در اعضای کمیته‌های اخلاق در پژوهش

وی در ادامه از معاونین خواست نسبت به بازنگری اعضای کمیته‌های اخلاق در پژوهش‌های زیست فناوری دانشگاه متبوعشان اقدام کنند تا افراد متخصص و آشنا به امور فناوری و دانش‌بنیان در کمیته‌ها حضور داشته باشند و روند رسیدگی و صدور مجوز طرح‌ها با سرعت بیشتری انجام شود.

عباس نجاری، رییس مرکز توسعه اطلاعات و انتشارات علمی نیز با اشاره به فرآیند چند مرحله ای داده که شامل ورودی و ثبت اطلاعات، پردازش، خروجی و اثر می شود، گفت: یکی از داده های دانشگاه ها طرح‌ها، تحقیقات و مقالات است. در حوزه پردازش دانشگاه‌ها باید بتوانند با هم همکاری کنند، این مسئله در تولید ثروت اثرگذار خواهد بود. همینطور امکان به اشتراک گذاری داده‌ها در بستر سرویس‌های ابری هم وجود دارد که موجب کاهش هزینه‌های نگهداری نیز خواهد شد.

برتری نسبی ایران در منطقه به دلیل نیروی انسانی ارزان 

وی با یادآوری برتری نسبی کشور در منطقه در زمینه نیروی انسانی متخصص و ارزان، تاکید کرد: تمام این مراحل در مدیریت و نشر دانش می‌تواند درآمدزا و ثروت آفرین باشد.

بنابر اعلام روابط عمومی معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، در پایان نشست معاونین تحقیقات و فناوری دانشگاه‌های علوم پزشکی به طرح مسائل و چالش‌های خود در مسیر تحقق شعار سال جاری با عنوان “تولید؛ دانش بنیان و اشتغال آفرین” پرداختند.

انتهای پیام