علائم سرطان روده اغلب تا زمانی که سرطان پیشرفت نکرده و گسترش نیافته است، ظاهر نمیشوند. به همین دلیل، بهتر است افراد قبل از بروز علائم سرطان روده مورد آزمایش قرار بگیرند. اگر زودتر از بروز علائم، سرطان روده تشخیص داده شود، ممکن است درمان آن آسانتر شود. غربالگری و تشخیص به موقع حتی میتواند با یافتن و حذف تودههای پیش سرطانی که پولیپ نامیده میشوند، از برخی سرطانهای روده پیشگیری کند.
آنچه در این مقاله می خوانیم
سرطان روده چیست؟
سرطان روده یک اصطلاح کلی برای سرطانی است که از روده بزرگ شروع میشود. سرطان روده بر اساس محل شروع سرطان گاهی سرطان کولون و سرطان رکتوم نیز نامیده میشود. سرطان گاهی اوقات میتواند از روده باریک نیز شروع شود، اما سرطان روده باریک بسیار نادرتر از سرطان روده بزرگ است. سرطان روده یکی از شایعترین انواع سرطان است.
کولون اولین و طولانیترین قسمت روده بزرگ است. روده بزرگ آخرین قسمت دستگاه گوارش است. دستگاه گوارش غذا را برای استفاده بدن تجزیه میکند. سرطان روده بزرگ معمولا افراد مسن را تحت تاثیر قرار میدهد اما ممکن است در هر سنی رخ دهد. سرطان روده معمولا به صورت تودههای کوچک سلولی به نام پولیپ شروع میشود که در داخل روده بزرگ تشکیل میشوند.
پولیپها به طور کلی سرطانی نیستند اما ممکن است در طول زمان به سرطان روده بزرگ تبدیل شوند. پولیپها اغلب علائمی ایجاد نمیکنند. به همین علت، پزشکها توصیه میکنند که آزمایشهای غربالگری منظم برای جستجوی پولیپها در روده بزرگ انجام شود. یافتن و برداشتن پولیپ به پیشگیری از سرطان روده کمک میکند.
علائم سرطان روده
بسیاری از افراد مبتلا به این سرطان، در ابتدا علائم سرطان روده را مشاهده نمیکنند. زمان ظهور علائم سرطان روده به اندازه سرطان و محل قرارگیری آن در روده بستگی دارد. علائم سرطان روده میتواند شامل موارد زیر باشد:
- تغییر در عادات روده مانند اسهال یا یبوست
- خونریزی مقعد یا وجود خون در مدفوع
- ناراحتیهای مداوم در ناحیه شکم مانند گرفتگی، گاز و درد
- احساس خالی نشدن کامل روده در طول اجابت مزاج
- ضعف یا خستگی
- کاهش وزن ناخواسته
اگر تمایل دارید، در ارتباط با علائم سرطان معده نیز اطلاعات بیشتری کسب کنید، به مقاله “علائم سرطان معده را بشناسید” مراجعه نمایید.
علتهای سرطان روده
حالا که با علائم سرطان روده آشنا شدیم، بیایید ببینیم که اصلا چرا سرطان روده به وجود میآید. پزشکان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث بیشتر سرطانهای روده بزرگ میشود.
سرطان روده بزرگ زمانی اتفاق میافتد که سلولهای روده بزرگ، تغییراتی در DNA خود ایجاد میکنند. DNA سلول حاوی دستورالعملهایی است که وظایف سلول را مشخص میکند. تغییراتی که در DNA ایجاد میشود به سلول میگوید که به سرعت تقسیم شود. این تغییرات به سلول اجازه میدهد زمانی که سلولهای سالم به عنوان بخشی از چرخه حیات طبیعی خود میمیرند، به زندگی خود ادامه دهند.
در نتیجه این تغییرات، سلولهای زیادی تولید میشوند که ممکن است تودهای به نام تومور تشکیل دهند. این سلولها میتوانند به بافتهای سالم بدن حمله کرده و آنها را تخریب کنند. با گذشت زمان این سلولها میتوانند جدا شوند و به قسمتهای دیگر بدن بروند. هنگامی که سرطان به بخشهای دیگر بدن گسترش پیدا میکند، به آن سرطان متاستاتیک میگویند.
بیشتر بخوانید: سرطان چگونه به وجود میآید؟
عوامل خطر سرطان روده
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده را افزایش دهد، شامل موارد زیر است:
سن بالا
سرطان روده بزرگ ممکن است در هر سنی رخ دهد. اما اکثر افراد مبتلا به سرطان روده، بیشتر از ۵۰ سال سن دارند. البته تعداد افراد جوانتر از ۵۰ سال که به سرطان روده مبتلا هستند در حال افزایش است.
سابقه ابتلا به سرطان کولورکتال یا پولیپ
داشتن سابقه ابتلا به سرطان کولورکتال یا پولیپ، احتمال ابتلا به سرطان روده را فزایش میدهد.
بیماریهای التهابی روده
بیماریهای التهابی روده که باعث درد و تورم روده میشود، میتواند خطر ابتلا به سرطان روده را افزایش دهد. این بیماریها شامل بیماری کرون و کولیت اولسراتیو است.
سندرومهای ارثی
برخی از تغییرات در DNA که خطر ابتلا به سرطان روده را افزایش میدهد در خانوداهها به صورت ارثی وجود دارد. شایعترین سندرومهای ارثی که خطر ابتلا به سرطان روده را افزایش میدهد، پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی و سندروم لینچ است.
سابقه خانوادگی سرطان روده
داشتن یک خویشاوند خونی مبتلا به سرطان روده، احتمال ابتلا به آن را افزایش میدهد.
رژیم غذایی کم فیبر و پرچربی
رژیم غذایی با فیبر کم و چربیهای مضر بالا مانند رژیم غذایی غربی، میتواند با افزایش خطر ابتلا به سرطان روده در ارتباط باشد. برخی از مطالعات افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را در افرادی که گوشت قرمز و گوشت فرآوری شده زیادی مصرف میکنند، نشان داده است.
نداشتن فعالیت بدنی منظم
افرادی که از نظر فیزیکی فعال نیستند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان روده هستند. انجام فعالیت بدنی منظم میتواند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کند.
دیابت
افراد مبتلا به دیابت یا مقاومت انسولینی در معرض خطر ابتلا به سرطان روده هستند.
چاقی
افراد چاق و دارای اضافه وزن، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری سرطان روده هستند. همچنین احتمال مرگ در اثر سرطان روده در این افراد بیشتر است.
سیگار
مصرف سیگار میتواند خطر ابتلا به سرطان روده را افزایش دهد.
مصرف الکل
الکل میتواند احتمال ابتلا به سرطان روده را افزایش دهد.
پیشگیری از سرطان روده
موارد زیر میتواند به پیشگیری از سرطان روده کمک کند.
غربالگری سرطان روده
پزشکان توصیه میکنند که افراد در معرض خطر ابتلا به سرطان روده، غربالگری سرطان را از سن ۴۵ سالگی آغاز کنند. البته افراد با احتمال بالای ابتلا، مانند افرادی که سابقه خانوادگی سرطان روده دارند، باید غربالگری را زودتر آغاز کنند.
تغییرات سبک زندگی
ایجاد تغییرات در زندگی روزمره میتواند خطر ابتلا به سرطان روده را کاهش دهد. برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری:
از انواع سبزیجات، میوهها و غلات کاملا استفاده کنید. میوهها، سبزیجات و غلات کامل دارای ویتامینها، مواد معدنی و فیبر و آنتی اکسیدانها هستند که ممکن است به پیشگیری از سرطان کمک کنند. از انواع مختلف میوهها و سبزیجات انتخاب کنید تا طیف وسیعی از مواد مغذی را دریافت کنید.
مصرف الکل و سیگار را متوقف کنید
بیشتر روزهای هفته را ورزش میکنید. سعی کنید در اکثر روزهای هفته ۳۰ دقیقه ورزش کنید. اگر کم تحرک بوده اید، به آرامی شروع کنید و به تدریج تا ۳۰ دقیقه افزایش دهید.
وزن مناسب را حفظ کنید
اگر وزن مناسبی دارید، با ورزش و رژیم غذایی آن را حفظ کنید و اگر نیاز به کاهش وزن دارید نیز علاوه بر ورزش، با مشاور تغذیه برای دریافت برنامه غذایی مشورت کنید. با دریافت کالری کمتر و تحرک بیشتر، به آرامی وزن کم کنید.
درمان سرطان روده
سرطان روده را میتوان با استفاده از ترکیبی از درمانهای مختلف بسته به اینکه سرطان در کجای روده قرار دارد و تا چه حد گسترش یافته است، درمان کرد. درمانهای اصلی شامل موارد زیر است:
- جراحی: بخش سرطانی روده برداشته میشود. جراحی، موثرترین راه برای درمان سرطان روده است.
- شیمی درمانی
- پرتودرمانی
- درمانهای بیولوژیکی: نوع جدیدی از دارو که اثربخشی شیمی درمانی را افزایش میدهد و از گسترش سرطان جلوگیری میکند.
مانند سایر سرطانها، درمان سرطان روده بستگی به زمان تشخیص و پیشرفت بیماری تا آن زمان دارد.
سرطان روده ممکن است فورا علائمی ایجاد نکند. در واقع بسیاری از علائم سرطان روده میتواند ناشی از مشکلات دیگر مانند عفونت، هموروئید، سندروم روده تحریک پذیر و بیماری التهابی روده باشد. در صورت داشتن هر یک از علائمی که در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز برشمردیم، مراجعه به پزشک و انجام تستهای مربوطه اهمیت دارد. در بسیاری از موارد، افرادی که این علائم را دارند، سرطان ندارند. اما در صورت داشتن این علائم، بهتر است با پزشک خود مشورت کرده و علت آن را بیابید.