علت کم یا بی کیفیت بودن شیر مادر

به گزارش تابناک به نقل از باشگاه خبرنگاران، بسیاری از زنان به اشتباه تصور می‌کنند که شیر کافی برای سیر کردن نوزاد خود را ندارند یا اینکه کیفیت شیرشان پایین است. در ادامه به علل کم یا بی کیفیت بودن شیر مادر می‌پردازیم.

اگر تصور می‌کنید چنین مشکلی دارید بهتر است قبل از تغییر در رژیم غذایی خود یا ترک شیردهی با پستان موارد زیر را در نظر بگیرید.

علل کم بودن شیر مادر:

۱- بچه به درستی پستان مادر را در دهان نمی‌گذارد

یکی از رایج‌ترین دلایل کم بودن شیر مادر به نحوه شیر خوردن نوزاد بر می‌گردد. اگر بچه شما به درستی پستان را در دهانش نمی‌گذارد، نمی‌تواند شیر را از آن خارج کند و چنانچه شیر تولیدی از پستان مادر خارج نشود بدن فرمانی برای تولید شیر بیشتر دریافت نخواهد کرد. برای آنکه بدانید فرایند شیردهی را به درستی انجام می‌دهید یا خیر میتوانید این کار را با نظارت پزشک یا پرستار انجام دهید تا درستی آن مشخص شود.

۲- به دفعات کافی شیر نمی‌دهید

اگر به دفعات لازم به کودک خود شیر ندهید، شیر کافی در بدنتان تولید نمی‌شود. نوزادات تازه متولد شده باید دست کم هر دو تا سه ساعت یک بار (در طول شبانه روز) شیر بخورند. هرچه این دفعات بیشتر باشد بدن شما نیز شیر بیشتری تولید می‌کند. پس اگر نوزاد بین دفعات خوردن شیر زیاد بخوابد یا اینکه از مکمل‌ها یا شیر خشک برای سیر کردن نوزاد استفاده کنید و کمتر خودتان به او شیر بدهید بدنتان شیر کمتری تولید می‌کند. بهتر است هر زمان که کودک احساس گرسنگی کرد به او شیر بدهید یا اگر کودک شما زیاد می‌خوابد او را بیدار کنید و هر سه ساعت به او شیر بدهید.

۳- مدت شیر خوردن نوزاد به اندازه کافی طولانی نیست

نوزاد شما در هر بار شیردهی باید به طور متوسط ده دقیقه شیر بخورد. اگر زمان شیر خوردن نوزاد با پستان مادر کمتر از ۵ دقیقه (در اکثر موارد) باشد آنگاه نمی‌تواند شیر کافی برای رشد طبیعی بدنش را دریافت کند. علاوه بر این، اگر این زمان‌ها بیش از اندازه کوتاه باشند، اندوخته شیر مادر از پستان‌ها خارج نمی‌شوند، حال آنکه برای تولید شیر بیشتر خارج شدن شیر مادر از پستان‌ها لازم و ضروری است.

۴- نوزاد شما وارد مرحله رشد استخوانی شده

زمانی که نوزاد وارد مرحله رشد استخوانی می‌شود اشتهایی سیری ناپذیر پیدا می‌کند و معمولا همیشه گرسنه است. در این موارد مادر تصور می‌کند که شیر کافی برای سیر کردن نوزاد را تولید نمی‌کند. اما در نظر داشته باشید که این فرایند کاملا طبیعی است و شیر مادر همزمان با رشد نوزاد افزایش پیدا میکند. در این دوره نوزاد دوست دارد مرتبا شیر بنوشد و اگر شما نیز اجازه این کار را به او بدهید بدن تشخیص می‌دهد که نوزاد وارد مرحله رشد استخوانی شده پس تولید شیر را بیشتر می‌کند.

۵- به دیگران اجازه می‌دهید شما را تحت تاثیر قرار دهند

گاهی اوقات مادر تحت تاثیر صحبت‌های افرادی قرار می‌گیرد که تا بحال شیردهی انجام نداده اند یا دانش کافی در این باره ندارند و در نتیجه این ذهنیت در او به وجود می‌آید که مبادا حرف‌های آن فرد درست باشد و شیر کافی نداشته باشم.

۶- بافت نامناسب سینه

در برخی زنان پستان به درستی رشد نکرده و غذذ تولید کننده شیر در آن‌ها به اندازه‌ای که نیاز‌های نوزاد را تامین کند وجود ندارد. این غدد در طول دوران بارداری رشد می‌کنند و شیردهی رشد آن‌ها را تقویت می‌کند. در نتیجه در بچه‌های دوم و سوم کمتر پیش می‌آید که مادری به این علت با کمبود شیر روبرو شود.

۷- مشکل هورمونی یا غدد درون ریز

گاهی مادر به خاطر سندروم تخمدان پلی کیستیک، پرکاری یا کم کاری تیروئید، دیابت، فشار خون بالا یا مشکلات هورمونی مبتلاست که هر کدام از این‌ها باعث کاهش تولید شیر می‌شوند چراکه تولید شیر در بدن به عملکرد هورمونی وابسته است و اختلال در هر یک از این موارد میتواند تولید شیر را کم کند.

۸- جراحی پستان

جراحی‌های سینه بنابر دلایل پزشکی یا زیبایی انجام می‌شوند (برای کوچک کردن یا بزرگ کردن) که هر کدام از این‌ها میتوانند غدد تولید شیر را تحت تاثیر قرار دهند. از طرفی پیرسینگ در این ناحیه از بدن مادر نیز نوعی جراحی محسوب می‌شود و میتواند در شیردهی او اختلال ایجاد کند.

۹-استفاده از دارو‌ها برای پیشگیری از بارداری

بسیاری از مادر‌هایی که شیردهی انجام می‌دهند غالبا از روش‌های شیمیایی برای پیشگیری از بارداری کمک می‌گیرند (قرص یا تزریق) که این مساله نیز میتواند باعث افت شیر مادر شود.

۱۰- شیر ندادن در شب

بسیاری از مادر‌ها به اشتباه تلاش میکنند تا نوزاد خود را جوری بار بیاورند که شب‌ها خواب طولانی تری داشته باشند و نیازی به شیرخوردن پیدا نکنند. اما این کار اشتباه است چراکه شیر نخوردن نوزاد در شب باعث کاهش هورمون پرولاکتین خون مادر می‌شود که تاثیری به سزا در تولید شیر دارد و با این کار بدن تصور می‌کند که نوزاد به شیر کمتری نیاز دارد و در نتیجه تولید خود را کم می‌کند.

علت پایین بودن کیفیت شیر مادر

کیفیت شیر مادر نیز مستقیما با تغذیه در ارتباط است و اگر مادر به درستی غذا و یا آب بدنش را تامین نکند کیفیت شیر او نیز پایین می‌آید. در ادامه مواردی که بر کیفیت شیر مادر تاثیر می‌گذارند را با شما در میان می‌گذاریم:

۱- غذای کافی بخورید: بدن برای تامین شیر باید ۵۰۰ کالری بسوزاند پس اگر به اندازه کافی غذا نخورید نمی‌تواند شیر باکیفیتی را تولید کند.

۲- وعده‌های غذایی را بیشتر کنید. در طول دوران شیردهی مادر مرتبا احساس ضعف و گرسنگی می‌کند بنابراین بهتر است که حتما سه وعده غذایی اصلی داشته باشید و بین هر دو وعده اصلی یک میان وعده را میل کنید.

۳- آب کافی بنوشید: تولید شیر در بدن شما مستلزم نوشیدن آب کافیست. پس سعی کنید در دوران شیردهی دوبرابر میزان همیشگی آب بنوشید.

۴- کافئین کمتری مصرف کنید: کافئینی که از طریق چای یا قهوه می‌خورید به شیر شما راه پیدا میکند و میتواند در فرایند خواب نوزاد اختلال ایجاد کند. پس سعی کنید بیشتر از دو یا سه فنجان در روز بیشتر قهوه یا چای نخورید.

۵- ورزش کنید: برای کاهش سطح استرس خود و بالا بردن انرژی بدنتان هفته‌ای سه تا چهار مرتبه ورزش کنید تا کیفیت شیرتان نیز بهتر شود.

۶- از سبزیجات و میوه‌ها در رژیم غذایی خود استفاده کنید: سبزیجات و میوه‌ها مملو از مواد معدنی و ویتامین هستند و علاوه بر اینکه با مصرف آن‌ها بدن خود را تقویت میکنید میتوانید کیفیت شیر نوزادتان را نیز بالا ببرید.

در طول دوران شیردهی خوردن شیر و لبنیات، پروتئین و آهن (با مشورت پزشک) را هم فراموش نکنید چراکه این مواد برای رشد نوزاد شما ضروری هستند.

اگر تمامی موارد بالا را رعایت می‌کنید یعنی نوزاد شما به درستی پستان را در دهان می‌گذارد و هر سه ساعت یکبار و به مدت ده دقیقه به او شیر می‌دهید، اما هنوز افزایشی در میزان شیر شما رخ نداده حتما به پزشک خود مراجعه کنید تا علت کم یا بی کیفیت بودن شیر شما مشخص شود.