فرصت دوباره آسیا به برق هسته‌ای

به گزارش ایسنا، دولت‌ها در ژاپن و کره جنوبی، سیاست‌های ضد هسته‌ای خود را کنار گذاشته‌اند و چین و هند به دنبال ساخت راکتورهای بیشتری برای اجتناب از کمبود سوخت هستند تا از کمبودهای احتمالی در تامین آتی انرژی اجتناب کرده و آلایندگی‌ها را محدود کنند. حتی کشورهای در حال توسعه در سراسر جنوب شرقی آسیا، سرگرم بررسی فناوری هسته‌ای هستند.

در پی افزایش قیمت گاز طبیعی و زغال سنگ که دو سوخت فسیلی مورد استفاده برای تولید نیرو در آسیا هستند و پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین، قیمت آنها صعود خیره‌کننده‌ای پیدا کرد، نیروی هسته‌ای مورد توجه قرار گرفت. همزمان با کاهش وابستگی کشورهای متعدد به انرژی روسیه، منابع تامین انرژی محدود مانده و قیمت‌ها همچنان بالا هستند.

این وضعیت، نیروی هسته‌ای پاک و قابل اتکا را برای سیاستگذاران و نیروگاه‌ها که مشتاقند تورم را کنترل کرده، اهداف سبز را محقق و وابستگی به تامین کنندگان انرژی خارجی را کمتر کنند، بسیار جذاب کرده است.

دیوید هس، تحلیلگر خط مشی در انجمن هسته‌ای جهان می‌گوید مخالفت‌های قدیمی، با سرعت تعجب آوری از بین می رود. نیروگاههای هسته‌ای فعلی، یکی از ارزان‌ترین برق را تولید می‌کنند. افزایش سرسام آور قیمت گاز، تمامی این مزایای اقتصادی را آشکارتر کرده است.

این یک تحول شگرف برای صنعت هسته‌ای است که طی چند دهه گذشته با موانعی همچون هزینه‌های گزاف فعالیت، رقابت از سوی سوخت‌های فسیلی ارزان‌تر و مقررات سخت گیرانه روبرو شده بود. تاخیر در پروژه‌های هسته‌ای بزرگ، به ورشکستگی شرکت “وستینگ هاوس الکتریک” منتهی شد که پیشگام این صنعت بود.

در حالی که بازگشت نیروی هسته‌ای، یک پدیده جهانی است و حامیانی از انگلیس تا مصر پیدا کرده است اما شاید تعجب آورترین تغییر مشاهده شده، در آسیاست که از نزدیک شاهد فاجعه هسته‌ای بیش از یک دهه پیش بود که در ژاپن روی داد.

آینده نیروی هسته‌ای تا مارس سال ۲۰۱۱ که سونامی عظیمی به نیروگاه دای ایچی فوکوشیما در ژاپن آسیب زد و به وقوع بدترین آلودگی رادیواکتیو چند دهه گذشته منجر شد، روشن به نظر می رسید. این حادثه، بعضی از دولت‌ها را متقاعد کرد که ریسک‌های نیروی هسته‌ای، فراتر از مزایای آن است و آلمان و تایوان ضرب الاجلی را برای تعطیلی همه نیروگاه‌های هسته‌ای تعیین کردند. هزینه‌های گزاف ساخت تاسیسات جدید و تاخیرهای متداول هم، از عوامل بازدارنده بود.

اکنون که هزینه‌های برق افزایش پیدا کرده و کشورهای جهان با تورم ناشی از افزایش هزینه‌های انرژی دست و پنجه نرم می کنند، دولت‌ها دوباره به نیروی هسته‌ای فکر می کنند. نیروی هسته‌ای مستلزم اورانیوم است که به وفور وجود دارد و برخلاف پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر مانند بادی و خورشیدی، به صورت ۲۴ ساعته فعالیت می‌کند.

همچنین پیشرفتهای صورت گرفته در تولید فناوری کوچک‌تر و ارزان‌تر، به این صنعت رونق بخشیده است.

به همین دلیل، ژاپن که برای تولید عمده برق مورد نیازش، به سوخت وارداتی متکی بود، هفته گذشته اعلام کرد طراحی و ساخت راکتورهای نسل جدید را بررسی خواهد کرد و همزمان، راه اندازی راکتورهای هسته‌ای غیرفعال را دنبال می‌کند. این یک چرخش ۱۸۰ درجه برای ژاپن است که در یک دهه گذشته، اعلام کرد واحدهای جدیدی نخواهد ساخت یا واحدهای قدیمی را جایگزین نمی‌کند.

حتی مردم ژاپن از نیروی هسته‌ای استقبال کرده اند و ۵۸ درصد از شهروندان در نظرسنجی ماه جاری روزنامه یومیوری، موافق ازسرگیری تولید نیروی هسته‌ای بودند. برای نخستین بار از زمان آغاز نظرسنجی این روزنامه در سال ۲۰۱۷، میزان حمایت از مخالفت با نیروی هسته‌ای، پیشی گرفت.

تغییر مشابه در کره جنوبی روی داده است. رای دهندگان امسال یک رئیس جمهور موافقت نیروی هسته‌ای را انتخاب کردند که می‌خواهد نیروی هسته‌ای، منبع ۳۰ درصد از کل تولید نیرو باشد. وی همچنین وعده داده است کره جنوبی را به صادرکننده بزرگ تجهیزات و فناوری هسته‌ای تبدیل کند و نیروی هسته‌ای و نیروی تجدیدپذیر را برای خنثی کردن انتشار کربن، یکپارچه کند.

چین که با موج گرمای شدید کم‌سابقه روبرو شده که کمبود برق در بعضی از نقاط این کشور را به دنبال داشته است، هفته گذشته اعلام کرد پروژه‌های نیروی هسته‌ای و برق آبی را سرعت خواهد بخشید.

این کشور در حال ساخت بزرگترین راکتورها در تاریخ صنعت هسته‌ای خود به منظور تامین تقاضای سیری ناپذیر برای انرژی است و همزمان، وابستگی به نیروگاههای زغال سوز را کاهش می‌دهد. چین در حال حاضر، ظرفیت نیروی هسته‌ای به ارزش ۲۴ گیگاوات را تحت ساخت دارد و ۳۴ گیگاوات را هم برنامه ریزی کرده است. اگر این پروژه‌ها به ثمر بنشیند، چین بزرگترین تولیدکننده نیروی هسته‌ای جهان خواهد شد.

توسعه نیروی هسته‌ای  در دولت نارندرا مودی، نخست وزیر هند هم شتاب گرفته و بزرگترین تولیدکننده برق هند، به دنبال ساخت دو پروژه نیروی هسته‌ای عظیم است. این کشور در حال حاضر حدود ۷۰ درصد از برق خود را با استفاده از زغال سنگ و سه درصد را از نیروی هسته‌ای تولید می کند اما مودی قصد دارد نیروگاههای هسته‌ای خود را در یک دهه آینده، بیش از سه برابر افزایش دهد.

حتی کشورهای دچار کمبود مالی در جنوب شرقی آسیا در حال بررسی نیروی هسته‌ای هستند. رئیس جمهور فیلیپین ماه گذشته اعلام کرد برای کاهش هزینه‌های برق و افزایش بهره وری انرژی، نیروگاههای هسته‌ای را بررسی خواهد کرد. اندونزی قصد دارد نخستین نیروگاه هسته‌ای خود را در سال ۲۰۴۵ راه اندازی کند.

سنگاپور هم اوایل امسال اعلام کرد نسل جدید نیروی هسته‌ای یا فناوری ژئوترمال، ممکن است ۱۰ درصد از سبد انرژی این کشور تا سال ۲۰۵۰ را تشکیل دهد.

همه دولتهای آسیا متقاعد نشده‌اند. تایوان هنوز موضع خود را برای بازنشسته کردن نیروی هسته‌ای تغییر نداده است. تایپه تایمز به نقل از وزارت امور اقتصادی تایوان اعلام کرد تایوان قصد دارد همه راکتورهایش را در ۴۰ سالگی آنها تا پایان سال ۲۰۲۵ تعطیل کند.

بر اساس گزارش بلومبرگ، و اروپا نشان داده است داشتن تعداد زیادی راکتور هسته‌ای، همیشه به معنای تضمین شدن تامین برق نیست. فرانسه که یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نیروی هسته‌ای در جهان به شمار می رود، با قیمتهای بالای بی‌سابقه برق به دلیل مختل شدن فعالیت شماری از راکتورهای این کشور، روبرو شده است.  

انتهای پیام