جمعی از مدیران موزههای کشور به مناسبت هفته جهانی موزه و میراث فرهنگی در موزه سینمای ایران گردهم آمدند و درباره بحران موزهداری در ایران، اقتصاد، تعامل و تکنولوژی موزه بحث کردند.
به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی موزه سینما، مجید اسماعیلی ـ مدیرعامل موزه سینما ـ در این نشست صمیمی با بیان اینکه مفهوم موزه به عنوان یک اتفاق فرهنگی باید در کشور تقویت شود، گفت: در بازدید از یکی از موزههای کشور روسیه متوجه شدم این موزه در سال، چهار میلیون بیننده دارد و وقتی شهری ۱۴۳ میلیونی در یکی از موزههایش چهار میلیون بازدیدکننده داشته باشد، اتفاق خوبی است و نشان دهنده این است که مردم نسبت به گذشته، حال و آینده نگاه متفاوت پیدا کردهاند.
او با بیان اینکه موزهها در کنترل و مدیریت بحرانِ هویت، کارکرد ویژه و اختصاصی دارند، اظهار کرد: اینکه موزههای مختلف باهم آشنا باشند، از احوال هم باخبر باشند و دائم درحال ارجاع دادن در موزهها به یکدیگر باشند یکی از ضروریات است که باید به آن توجه جدی داشته باشیم. در واقع میتوان هدف واحدی را دنبال کنیم مبنی بر اینکه اگر مخاطبی از موزه سینما بازدید میکند تبلیغاتی برای رفتن او به موزههای دیگر هم وجود داشته باشد.
اسماعیلی همچنین گفت: چرخه کامل موزهها شامل جذابیت، مشارکت و اقتصاد است و هرچقدر مشارکت بیشتر باشد اقتصاد مقدمهای میشود تا بتوانیم از تکنولوژیهای جدید استفاده کنیم.
او ادامه داد: در موزههای ایران سالن «ایمرسیومدیا» وجود ندارد (سالن غوطهوری)، سالنی که بسیاری از موزههای دنیا از آن استفاده میکنند و درواقع جذابیت ویژه دنیای جدید است. من معتقدم جوان امروز به عنوان سرمایه کشور برای استفاده از موزهها باید تکنولوژیهای جدید مواجهه بیشتری داشته باشد.
مدیرعامل موزه سینما افزود: استفاده از موزهها یک فعالیت فرهنگی برای خانوادهها محسوب میشود و از این مسأله هم خانوادهها و موزهها سود میبرند و صرف نظر از اینکه موضوع موزهها چیست باید توجه داشته باشیم که ذات حضور در مراکز فرهنگی مانند موزه باعث سطح ارتقاء فرهنگ کشور میشود.
او ادامه داد: باید نظام ارجاع موزهها به گونهای باشد که اگر کسی به عنوان مثال از موزه نیاوران بازدید کرد تشویق شود تا از سایر موزههای شهر نیز بازدید کند و این مشوقها باید در داخل ساختار اداری موزهها تعریف شود، زیرا هرچه حضور، استقبال، مشارکت و بازدید مردم بیشتر میشود، درنتیجه درآمد و اقتصاد موزهها تامین شده و امکان نوسازی، بهسازی و افزایش جذابیت موزه بیشتر فراهم میشود و شروع این چرخه بیتردید از کارآمدی و جذابیت موزهها است.
سپس، محیط طباطبایی ـ رییس کمیته ملی موزهها (ایکوم ایران) ـ با بیان اینکه موزه سینما یک موزه هنری، موضوعی و کارشناسی است، گفت: همانطور که میدانیم ایران یکی از قدیمیترین کشورهاست که صاحب سینما شد، یعنی پس از اختراع سینما با فاصله بسیار کمی، سینما وارد ایران شد. این نشان میدهد که سینمای ما همپای کشور فرانسه و در منطقه نیز منحصر به فرد است.
او ادامه داد: دیدن تاریخ سینما در موزهها یک ویژگی خاص محسوب میشود، زیرا سینما، معماری، موسیقی و … را در خود جا داده است، به همین دلیل موزه سینما یکی از موزههایی است که برای مخاطبان جذاب است. همانطور که اعلام شد شعار امسال موزهها «پایداری» است. پایداری یعنی چگونه میتوان فرهنگ موسیقی را حفظ و بهروز کنیم، چگونه باید معماریمان را حفظ کنیم و توجه داشته باشیم، چه چیزی تحویل کودکانمان که آینده ما هستند میدهیم و در نهایت سینمای آینده چه کاربردی برای کودکانمان میتواند داشته باشد.
این کارشناس موزه افزود: درست است که اسم موزههایمان متفاوت است، اما مخاطب اصلی همه موزهها کودکان هستند و ما موظف هستیم میراث کشورمان را حفظ کنیم و تحویل آیندگان که کودکان امروز ما هستند، بدهیم.
او با بیان اینکه موزهها در دوران کرونا صدمات زیادی دیدند و مشاهیری را از دست دادیم، گفت: متاسفانه یکی از مهمترین کسانی که بر اثر بیماری کرونا از دست دادیم زنده یاد «علی مرادخانی»، مدیر و بنیانگذار موزه موسیقی بود و تأسف بیشتر اینکه او درحالی به دلیل بیماری کرونا دنیا را وداع گفت که تلاش بسیاری برای اجرای طرح واکسیناسیون رایگان کرونا برای هنرمندان و خانوادههای آنها انجام داد.
در ادامه، بیژن مقدم ـ مدیر مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران ـ گفت: یکی از مشکلات فعلی رابطه موزه و تکنولوژی است که در مقایسه با نمونههای خارجی کمی عقب هستیم. باید توجه داشته باشیم بخشی از جذابیتی که در موزههای خارجی وجود دارد، استفاده از تکنولوژی است تا بوسیله آن مفاهیم خود را بیان کنند.
او ادامه داد: موزههای جدید و درحال تأسیس باید به تکنولوژی توجه جدی داشته باشند تا موزه را با تکنولوژیهای جدید برای کودکان تأسیس کنند تا جذابیت بیشتری برای آنها داشته باشد.
مقدم بیان کرد: همانطور که میدانید رشد کودکان امروز متفاوت است تا آنجا که کودک ۹ ساله ما امروز به اندازه یک نوجوان ۱۵ ساله میفهمد، در واقع کودکِ امروز دیگر کودکِ ۲۰ سال قبل نیست. وقتی میخواهیم کودک را به موزهها ببریم باید در آن اشیائی وجود داشته باشد که در گروه علایقش باشد و جذابیت موزه به اندازهای باشد که کودک را در آن محل نگه دارد.
او ادامه داد: یکی از قابلیتهای ما در موزهها امکان اشتراکگذاری است که بهتر است از این امکان استفاده کنیم. به عنوان مثال، همکاران ما در مجموعه آزادی در نوروز برای معرفی خود یک میز در نیاوران از ما خواستند که اتفاق بسیار خوبی بود؛ شاید مخاطب نیاوران نداند مجموعه دیگری با عنوان آزادی وجود دارد که به این شکل مطلع میشود و از آنجا هم بازدید میکنند. بنابراین خوب است این فرصتها را دراختیار یکدیگر قرار دهیم و از آن استفاده کنیم.
عباس هدایتی ـ معاون مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران ـ نیز گفت: یکی از مهمترین نقطههای اتصال با جامعه، هویت تاریخی موزهها با گذشته است و ما با تولید محتوا و چگونگی ارائه گذشته میتوانیم به شعار امسال موزهها که «پایداری و حال خوب است»، کمک کنیم.
او ادامه داد: هر کدام از موزهها مخاطب خاص خود را دارند و برگزاری نشستهای مشترک موجب میشود تا مخاطبهای خاصمان باهم تلاقی پیدا کنند و مشترکتر شوند و تولید محتوای بهتری برای حال خوب جامعه و پایداری داشته باشیم.
علیرضا قلینژاد ـ عضو هیات اجرایی کمیته ملی موزهها ـ نیز گفت: واقعیت این است که هیچ نهادی مانند موزه نمیتواند جمعی از جمیع اطلاعاتی که انسان برای شناخت خود به آن نیاز دارد را به او بدهد. موزهها به ما از گذشته، خانواده، تاریخ، حکومتها، تجارتها و … میگویند. همه باید بدانیم که هر موضوعی تاریخی دارد وتاریخ آن را میتوانیم در موزهها ببینیم.
او ادامه داد: موزهها برای بیان پایداریِ زیست برای امروز و آینده باید جلوههای پایداری خود را عرضه کنند، یعنی وقتی درباره پایداری انرژیهای پاک و یا درباره کم کردن مصرف انرژی صحبت میکنیم نخستین کاری که موزه انجام میدهد، این است که خود و فعالیتش درباره موضوع مورد نظر را به درستی معرفی کند.
قلینژاد همچنین بیان کرد: هیچ دستگاهی جاذبه موزه را برای مراجعه مخاطبان ندارد. به عنوان مثال، وقتی به موزه سینما میآییم با توجه به اینکه یکی از مؤلفههای این مجموعه فرهنگی ـ تاریخی، سینما است خاطره، موجودیت و هویتمان را تداعی میکند. نکته مهم دیگر این است که موزهها باید متوجه تغییرات اقلیمی نیز باشند؛ زیرا جلوههای متفاوتی دارد که باید هم در خودشان و هم در مردم آموزش داده شود و نکته مهم دیگر این است که موزهها باید متوجه اقتصاد نیز باشند.
لطیف روحانی ـ مدیر موزه موسیقی ـ در ادامه گفت: موزهها شناسنامه یک تمدن و همچنین ترکیب فرهنگ، اخلاق زندگی اجتماعی هستند و تعدد موزهها در کشور نشاندهنده غنای فرهنگی و تمدن تاریخی است که مردم با آن زندگی کردهاند، اما متاسفانه موزهها مغفول واقع شدهاند و آنطور که باید و شاید به آنها توجه نشده است به همین دلیل موزهداری در سبد خانوادهها نیست و اگر هم وجود داشته باشد برای پژوهش و تاریخ نیست و بیشتر جنبه سرگرمی دارد.
سپهرداد جم ـ معاون موزه هنر کودک ـ نیز گفت: نکتهای که ما در موزهمان همیشه به آن توجه داریم این است که وقتی به یک کودک میگوییم ایران، به چه چیزی فکر میکند و تفاوت تعریف کودکی که در سیستان و بلوچستان زندگی میکند با کودکی که در شمیران زندگی میکند در چه چیزی است.
او ادامه داد: یکی از اهداف موزه این است که ما برای پژوهشگران و کسانی که در حوزه کودک فعال هستند بتوانیم فرصت ایجاد کنیم. ما در موزه هنر کودک آثار تاریخی نداریم و آثارمان شامل فعالیتها و هنرنمایی کودکان است که برای ما بسیار ارزشمند است و آنها را حفظ کردهایم.
معاون موزه هنر کودک افزود: در موزه هنر کودک همواره به موضوعاتی مبنی بر اینکه تفاوت نگاه کودکی که در تهران زندگی میکند در مقایسه با کودکی که در زنجان زندگی میکند چیست و درباره یک موضوع مشخص چه تفاوت رنگی را میبیند، توجه جدی میشود. نکته مهم این است که کودک را در موزه چگونه باید ببینیم و سوال این است که آیا کودکی که وارد موزه میشود تابلویی که همقد آدمهای بزرگسال است را میبیند. باید حواسمان باشد که برای کودکان راهنمای کودک داشته باشیم که به زبان کودک موزه را برای آنها توضیح بدهد.
شریف بازرگانی ـ مدیر موزه مردم شناسی اِوز در استان فارس ـ نیز با بیان اینکه باید بین موزهها تعامل وجود داشته باشد، گفت: خوب است تا موزه دارها اشیاء موزه خود را در موزههای دیگر به نمایش بگذارند، البته به نمایش گذاشتن اشیاء در موزه شهرهای دیگر ارزش بیشتری دارد؛ زیرا شاید برخی از علاقمندان شهرستانها امکان رفتن به موزه شهرهای دیگر را نداشته باشند و این امر برایشان جذاب باشد.
مدیر این موزه مردمشناسی ادامه داد: در موزه اِوز مخاطبین اصلی ما کودکان هستند و یک درس با عنوان «موزه و علوم اجتماعی» دارند که کودکان به واسطه این درس از موزه ما زیاد بازدید میکنند و ما بعد از بازدیدشان از موزه به آنها میگوییم خاطرهشان را برای ما بنویسند و یا از اشیائی که در موزه دیدند نقاشی کنند و برای ما بفرستند و ما آنها را در موزهمان در مشخصی نگهداری میکنیم که خوشبختانه از این موضوع بسیار استقبال هم شده است.
انتهای پیام