موشک‌های ضدزره حماس در انتظار مرکاوا/ چالش بزرگ اسرائیل برای حمله زمینی به غزه|گزارش تسنیم

گروه دفاعی خبرگزاری تایمز ـ سید محمد طاهری: ۱۷ روز از آغاز نبرد طوفان الاقصی می‌گذرد و حالا این نبرد به مرحله‌ای رسیده است که طبق ادعای مقامات اسرائیلی همه منتظر تصمیم رژیم صهیونیستی برای شروع حمله زمینی به نوار غزه  هستند.

اما علی‌رغم اظهارنظرهای مقامات نظامی و دولتی صهیونیست مبنی بر تصمیمشان برای آغاز حمله زمینی به غزه، تحولات صحنه نبرد چیز دیگری را نشان می‌دهد و مبیّن این موضوع است که سران رژیم هنوز به تصمیم قطعی برای این کار نرسیده‌اند و بدون شک این موضوع تا حد قابل‌توجهی به برآورد اسرائیلی‌ها از توان مقاومت در رزم زمینی بازمی‌گردد.

هرچند رژیم صهیونیستی از قدرت برتر هوایی و دریایی برخوردار است اما در نبردهایی مانند طوفان الاقصی، نبرد زمینی است که سرنوشت جنگ را تعیین می‌کند و طرفی که بتواند روی زمین بهتر بجنگد دست برتر را خواهد داشت.

از سال ۱۹۹۱ با افزوده شدن بعد فضایی کنار حوزه‌های زمینی، دریایی و هوایی به عرصه نظامی جهان، دقت و اثرگذاری جنگ‌افزارها افزایش پیدا کرد اما همچنان سرنوشت تمامی جنگ‌ها روی زمین مشخص می‌شود و نیروی زمینی به‌عنوان مهمترین نیرو در تمامی جنگ‌ها شناخته می‌شود.

تجربه نشان داده است نیروی مدافع به‌مرور می‌تواند خود را با قدرت آتش دشمن وفق دهد و در عمده جنگ‌ها قدرت آتش نتوانسته است سربازان مصصم و بااراده نیروی مدافع را از صحنه نبرد خارج کند، این موضوع در جنگ جهانی دوم برای نیروهای آلمانی در استالینگراد، برای نیروهای آمریکایی در ویتنام و برای نیروهای روسی در جنگ‌های چچن و افغانستان و حتی برای رزمندگان کشورمان در دوران دفاع مقدس رخ داده است.

بر پایه این شواهد تاریخی می‌توان دریافت که نبرد زمینی مهمترین و سرنوشت‌سازترین بخش در هر جنگی است که هدف آن تصرف جغرافیا و یا تغییر ساختار سیاسی طرف مقابل باشد، به این ترتیب تصرف و یا حفظ جغرافیا امری حیاتی برای طرفین جنگ است.

از جمله ویژگی‌های مهم نبرد زمینی آن است که طرف متخاصم چنانچه از فناوری‌های پیشرفته‌ای هم برخوردار باشد متحمل تلفات انسانی خواهد شد و به این ترتیب این امکان را برای نیروهای مدافع فراهم می‌کند که نوع خاصی از تقارن نظامی را ایجاد کنند،
علاوه بر این تجربه نشان داده است در عمده جنگ‌هایی که طرف قوی‌تر موفق به پیروزی نشده است طرف ضعیف‌تر جنگ در نبرد زمینی موفق بوده است و در این عرصه توانمندی دشمن را به چالش کشیده است، همانند آنچه در جنگ ۳۳روزه بین رزمندگان حزب‌الله و ارتش رژیم صهیونیستی رخ داد و اسرائیل علی‌رغم برتری فناوری نتوانست تقارن موردنظر خود را در این جنگ ایجاد کند.

 

در عرصه نبرد زمینی اما توان اصلی نیروهای مدافع متکی بر تجهیزات دفاع زمینی و به‌خصوص موشک هدایت‌شونده ضدزره است. جنگ نیروهای سومالیایی با نیروهای آمریکایی در سال ۱۹۹۳، نبرد رزمندگان حزب‌الله در منطقه بنت‌جبیل در سال ۲۰۰۶ و انهدام تانک‌های مرکاوای اسرائیلی نمونه‌هایی از استفاده نیروهای مدافع از موشک‌های ضدزره است که طی آن نیروی مهاجم علی‌رغم برتری تجهیزاتی زمین‌گیر شده است.

علاوه بر این در جنگ اخیر بین روسیه و اوکراین نیروهای اوکراینی با استفاده از انواع موشک‌های ضدزره غربی توانستند در روزهای اول نبرد قوای زرهی روسیه را زمینگیر و حتی آنها را از حمله کیف منصرف کنند.

انهدام ستون زرهی روسیه در اکراین

هرچند در سال‌های اخیر با اتکا به فناوری‌های پیشرفته فاصله مرگ (فاصله بین خطوط پدافندی نیروهای مهاجم و مدافع) افزایش یافته است اما این موضوع نتوانسته است اثرگذاری موشک‌های ضدزره را کمرنگ کند، بنابراین و با توجه به تجربیات جنگ‌های چند دهه اخیر جنگ‌افزارهای سبک و نیمه‌سنگین ضدزره هدایت‌شونده و قابل‌حمل توسط نفر می‌توانند مسیر اصلی عملیات‌ها در رزم زمینی را تعیین کنند و برتری فناوری طرف مقابل را کم یا بی‌اثر کنند.

 

افزون بر این به‌تجربه ثابت شده است که زمان عاملی بسیار مهم و تعیین‌کننده در جنگ زمینی است و فرسایشی شدن جنگ برای ارتش‌های مجهز و سنگین مانند ارتش رژیم صهیونیستی که اساساً برای جنگ‌های فرسایشی آماده نشده است و ماهیتی تهاجمی دارد، بار مالی و روانی سنگینی را در پی دارد. استفاده از جنگ‌افزارهای دفاع زمینی این امکان را در اختیار نیروهای مدافع قرار می‌دهد تا از فاکتور زمان بیشترین استفاده را بکنند، علاوه بر این ایجاد تیم‌های کم‌تعداد و مستقل مجهز به موشک‌های ضدزره هدایت‌شونده می‌تواند عاملی جدی برای ناامنی نیروهای دشمن به‌خصوص در جنگ شهری باشد.

با توجه به موارد پیش‌گفته می‌توان دریافت که تسلیحات هدایت‌شونده ضدزره با برخورداری از فاکتورهای مهمی همچون تحرک و جابه‌جایی بالا، توان تخریب مناسب و قابلیت هدف قرار دادن اهداف ثابت و متحرک نقشی تعیین‌کننده و سرنوشت‌ساز در نبردهای زمینی دارند و به‌نوعی سرنوشت جنگ‌های زمینی تا حد قابل‌توجهی به نحوه استفاده از این جنگ‌افزارها وابسته است.

هرکدام از نیروهای مصری پیش از آغاز جنگ یوم کیپور بیش از ۱۵۰ شلیک موشک مالیوتکا انجام داده بودند
و به مهارت کافی برای استفاده از این موشک رسیده بودند

اولین مورد استفاده گسترده از موشک‌های ضدزره هدایت‌شونده و اولین مواجهه ارتش اسرائیل با این موشک‌ها به جنگ یوم کیپور در سال ۱۹۷۳ و توسط ارتش مصر برمی‌گردد، در این جنگ نیروهای مصری با استفاده از موشک‌های مالیوتکا توانستند حدود یک‌سوم از توان زرهی ارتش رژیم صهیونیستی را منهدم کنند، البته در ادامه نیروهای اسرائیلی نیز با استفاده از موشک‌های ضدزره تاو که آمریکایی‌ها از انبارهای ناتو در هلند برای آنها فرستادند و به‌کارگیری مؤثر توپخانه توانستند بخش قابل‌توجهی از تانک‌های مصری را منهدم کنند و به این صورت ورق جنگ را به‌نفع خود برگردانند.

 

.

به‌کارگیری موشک مالیوتکا توسط نیروهای مصری در جنگ ۱۹۷۳

پس از آن نیز در جریان جنگ ۳۳روزه حزب‌الله لبنان برای دومین مرتبه در تاریخ نظامی اسرائیل،‌ یگان‌های زرهی ارتش رژیم را غافلگیر کرد. رزمندگان مقاومت در این جنگ با استفاده از نسل جدیدتری از موشک‌های ضدزره هدایت‌شونده مانند کونکورس و کورنت که از طریق سوریه در اختیار آنها قرار داده شده بود توانستند جلوی پیشروی یگان‌های زرهی ارتش اسرائیل را به‌خصوص در منطقه بنت‌جبیل بگیرند و مانع پیشروی زمینی دشمن در جنوب لبنان شوند.

 

پس از جنگ ۳۳روزه و به‌دلیل تلفات قابل‌توجه زرهی که ارتش رژیم در این جنگ متحمل شد، صنایع دفاعی اسرائیل سامانه حفاظتی به‌نام تروفی را برای تانک‌های اسرائیلی طراحی و تولید کرد تا جلوی انهدام ادوات زرهی توسط پرتابه‌های ضدزره را بگیرد. هرچند این سامانه به‌لحاظ فنی یکی از بهترین سامانه‌های حفاظت فعال تانک در جهان و در حقیقت تنها سامانه‌ای است که به‌روش hard kill (مقابله سخت) می‌تواند با موشک‌های ضدزره مقابله کند اما نقاط ضعفی هم دارد، رزمندگان مقاومت با بررسی همین نقاط ضعف تجهیزات مناسب مقابله با سامانه تروفی را پیدا کرده‌اند.

اجزای مختلف و نحوه کار سامانه دفاع فعال تروفی

 مرداد ماه امسال رزمندگان حزب‌الله فیلم تست موفق سامانه «ثارالله» را که برای مقابله با سامانه دفاع تروفی طراحی شده است، نیز منتشر کردند و به این ترتیب نشان دادند حتی توانایی مقابله با سامانه تروفی تانک‌های مرکاوا را نیز دارند.

 

.

سامانه ثارالله قادر است دو موشک کورنت را به‌فاصله زمانی ۰/۴ ثانیه از یکدیگر شلیک کند و به‌این‌صورت
سامانه تروفی در صورت هدف قراردادن موشک اول زمان لازم برای مقابله با موشک دوم را ندارد و به‌این‌صورت تانک مورد هدف قرار می‌گیرد

اما نگاهی به تحولات چند روز اخیر در نبرد طوفان الاقصی و همچنین رزمایش‌های مشترک رکن الشدید که در چهار سال گذشته بین رزمندگان گروه‌های مقاومت فلسطینی اجرا شده است نشان می‌دهد رزمندگان مقاومت در لبنان و فلسطین به انواع موشک‌های هدایت‌شونده ضد‌زره مجهز شده و به‌خوبی آموزش استفاده از این موشک‌ها را فراگرفته‌اند، همچنین در جریان تمرینات و رزمایش‌‌های خود با شناخت دقیق از نقاط قوت و ضعف تانک‌های مرکاوا و نفربرهای ام۱۱۳ و نمر اسرائیلی، روش‌های مقابله با آنها را به‌دست آورده و برای مقابله با این تانک‌ها زبده شده‌‌اند.

تمرین نیروهای فلسطینی با موشک کورنت برای مقابله با شناورهای تندرو در جریان رزمایش رکن‌الشدید

در تصاویری که از تمرینات و عملیات‌های مقاومت منتشر شده است به‌خوبی پیداست که این نیروها به موشک‌های ضدزره مالیوتکا،‌ کونکورس و کورنت مجهز شده‌اند.

 

 انهدام تانک مرکاوای نسل ۴ اسرائیلی در اولین روز نبرد طوفان الاقصی توسط پهپاد مجهز به سلاح ضدزره و اسارت نیروهای داخل آن و همچنین تجهیز این رزمندگان به راکت‌های دومرحله‌ای آرپی‌جی۷ که برای انهدام زره‌های واکنشی طراحی شده است، از جمله روش‌های نیروهای مقاومت برای مقابله با سامانه تروفی بوده است. رزمندگان حماس همچنین تیم‌های ۴نفره مجهز به موشک‌های ضدزره را در سازمان رزم خود ایجاد کرده‌اند که با قابلیت تحرک بالا قادرند ضربات قابل‌توجهی به نیروهای دشمن وارد کنند.

نیروهای حماس در حال تمرین با موشک‌های فاگوت و کنکورس

از سوی دیگر به‌کارگیری گسترده رزمندگان حزب‌الله از انواع موشک‌های هدایت‌شونده ضدزره در رزوهای اخیر و انهدام چندین دستگاه تانک و نفربر، حمله به مراکز تجمع نیروهای اسرائیلی و هدف قرار دادن مراکز مخابراتی و ارتباطی ارتش رژیم در جدار مرز لبنان با سرزمین‌های اشغالی توسط همین موشک‌ها نشان‌دهنده مهارت کافی رزمندگان مقاومت در به‌کارگیری این نوع خاص از جنگ‌افزار و همچنین ذخایر کافی این موشک‌ها در گروه‌های مقاومت است.

یک تیم ضدزره حماس مجهز به موشک هدایت لیزری کورنت/ یک نفر تیرانداز یک نفر کمک‌تیرانداز و دو نفر هم به‌عنوان نیروی تأمین

به‌تازگی نیز تصاویری از دستیابی رزمندگان حماس به موشک‌های ضدزره پیشرفته غربی مانند nlaw و AT4 منتشر شده است. بر اساس برخی گمانه‌زنی‌ها این موشک‌ها از جمله تسلیحاتی بوده‌اند که از طریق آمریکا و انگلیس در اختیار ارتش اوکراین قرار گرفته بودند و از طریق بازار سیاه به دست رزمندگان حماس افتاده‌اند.

 

.

جدای از دستیابی رزمندگان حماس و جبهه مقاومت به انواع موشک‌های ضدزره،‌ در خلال نبرد طوفان الاقصی تصاویری از کارگاه تولید راکت‌های ضدزره یاسین توسط حماس منتشر شد، بر اساس این تصاویر رزمندگان گردان‌های عزالدین قسام به فناوری تولید نوع خاصی از راکت‌های سلاح RPG-7 به‌نام PG-7VR دست یافته‌اند که اساساً برای مقابله با زره‌های واکنشی طراحی شده است. در این نوع راکت که به‌نوعی حاصل تلفیق سر جنگی موشک PG-29 با موتور پرواز راکت PG-7 است دو خرج گود پشت‌سرهم قرار گرفته‌اند که خرج گود اول برای انهدام زره واکنشی و خرج دوم با مقدار مهمات بیشتر برای انهدام زره اصلی تانک در نظر گرفته شده است.

تمرین رزمندگان حماس با راکت ضدزره یاسین در رزمایش‌های رکن‌الشدید

به این ترتیب می‌توان دریافت چنانچه ارتش رژیم صهیونیستی تصمیم به نبرد زمینی در نوار غزه بگیرد با چالشی جدی در مقابل موشک‌های ضدزره هدایت‌شونده رزمندگان حماس مواجه خواهد بود. هرچند قطعاً این تنها یکی از سناریوهای رزمندگان مقاومت برای مقابله با تجاوز زمینی ارتش اسرائیل خواهد بود اما خطری جدی به‌خصوص برای تجهیزات زرهی این رژیم ایجاد خواهد کرد.

تا این مرحله از نبرد ارتش رژیم صهیونیستی نتوانسته است هیچ راهبرد مشخصی در رابطه با آغاز نبرد زمینی با حماس اتخاذ کند و این امر علاوه بر آنکه نشان‌دهنده سردرگمی در تصمیم گیری‌های راهبردی این رژیم است، نشان‌دهنده آن است که نیروهای مقاومت به حدی از توانمندی رسیده‌اند که فصل جدیدی از معادله بازدارندگی را مقابل رژیم صهیونیستی ایجاد کرده‌اند.

انتهای پیام/+