نخود سیاه، یکی از حبوبات مغذی و پرخاصیت است که از دیرباز در بسیاری از فرهنگ ها مورد استفاده قرار می گرفته است. این دانه کوچک و تیره، منبع ارزشمندی از پروتئین، فیبر، آنتی اکسیدان ها و سایر مواد مغذی است که برای سلامتی انسان بسیار مفید هستند.
خواص و ارزش غذایی نخود سیاه
نخود سیاه دارای خواص متعددی برای سلامتی است که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بهبود سلامت قلب
نخود سیاه حاوی مقادیر بالایی از فیبر است که به کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول خوب (HDL) کمک می کند. این امر خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را کاهش می دهد.
- کنترل قند خون
فیبر موجود در نخود سیاه به کند شدن جذب قند در بدن کمک می کند. این امر به کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت یا افراد در معرض خطر ابتلا به دیابت کمک می کند.
- افزایش انرژی
نخود سیاه منبع خوبی از پروتئین است که به افزایش انرژی در بدن کمک می کند. همچنین، فیبر موجود در این دانه به احساس سیری طولانی مدت کمک می کند که می تواند به کاهش پرخوری و افزایش وزن سالم کمک کند.
- سلامت گوارشی
فیبر موجود در نخود سیاه به بهبود سلامت گوارشی کمک می کند. این امر به نرم شدن مدفوع و کاهش خطر ابتلا به یبوست، نفخ و سایر مشکلات گوارشی کمک می کند.
- پیشگیری از سرطان
نخود سیاه حاوی مقادیر بالایی از آنتی اکسیدان ها است که به محافظت از سلول ها در برابر آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد کمک می کنند. این امر می تواند به کاهش خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان کمک کند.
- سلامت استخوان ها
نخود سیاه حاوی مقادیر بالایی از مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم و فسفر است که برای سلامت استخوان ها ضروری هستند. این مواد معدنی به تقویت استخوان ها و کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان کمک می کنند.
جدول ارزش غذایی نخود سیاه
ماده مغذی | مقدار |
---|---|
انرژی | ۳۴۸ کیلوکالری |
پروتئین | ۲۲ گرم |
کربوهیدرات | ۵۹ گرم |
فیبر | ۲۵ گرم |
چربی | ۵ گرم |
کلسترول | ۰ میلی گرم |
سدیم | ۱ میلی گرم |
پتاسیم | ۱۰۲۲ میلی گرم |
کلسیم | ۶۶ میلی گرم |
آهن | ۶ میلی گرم |
منیزیم | ۱۲۲ میلی گرم |
فسفر | ۲۹۹ میلی گرم |
قیمت و خرید نخود سیاه
قیمت نخود سیاه بسته به کیفیت و محل خرید آن متفاوت است. به طور کلی، قیمت نخود سیاه در ایران در حدود ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم است.
نخود سیاه را می توان از فروشگاه های مواد غذایی، سوپرمارکت ها و همچنین فروشگاه های اینترنتی خریداری کرد.
نحوه پخت نخود سیاه
نخود سیاه را می توان به روش های مختلفی پخت. ساده ترین روش پخت نخود سیاه به شرح زیر است:
- نخود سیاه را به مدت حداقل ۸ ساعت در آب خیس کنید. این کار به نرم شدن نخود سیاه و کاهش زمان پخت آن کمک می کند.
- نخود سیاه خیس شده را با نسبت ۲ به ۱ آب بپزید. یعنی به ازای هر ۱ فنجان نخود سیاه، ۲ فنجان آب اضافه کنید.
- نخود سیاه را روی حرارت ملایم بپزید و هر از چند گاهی هم بزنید تا ته نگیرد.
- زمان پخت نخود سیاه بسته به نوع نخود و روش پخت آن متفاوت است. معمولاً نخود سیاه به مدت ۲ تا ۳ ساعت پخته می شود.
نکاتی برای پخت نخود سیاه
- برای پخت سریع تر نخود سیاه، می توانید از زودپز استفاده کنید. در این صورت، زمان پخت نخود سیاه به ۱ تا ۲ ساعت کاهش می یابد.
- برای پخت نخود سیاه بدون بوی تند، می توانید مقداری سرکه یا آب لیمو به آب اضافه کنید.
- برای پخت نخود سیاه با طعم بهتر، می توانید مقداری ادویه به آن اضافه کنید.
طریقه استفاده از نخود سیاه
نخود سیاه را می توان به روش های مختلفی استفاده کرد. از جمله می توان از آن در تهیه غذاهایی مانند سالاد، سوپ، خورش، و حتی دسر استفاده کرد.
چند دستور العمل ساده با نخود سیاه
-
سالاد نخود سیاه و سبزیجات:
-
۱ فنجان نخود سیاه پخته شده
-
۱ فنجان سبزیجات خرد شده (مانند کاهو، خیار، گوجه فرنگی، فلفل دلمه ای)
-
۱ قاشق غذاخوری روغن زیتون
-
۱ قاشق غذاخوری آب لیمو
-
نمک و فلفل به مقدار لازم
سبزیجات را خرد کنید و با نخود سیاه پخته شده مخلوط کنید. روغن زیتون، آب لیمو، نمک و فلفل را اضافه کنید و خوب مخلوط کنید.
-
سوپ نخود سیاه:
-
۱ فنجان نخود سیاه پخته شده
-
۲ عدد پیاز خرد شده
-
۲ حبه سیر رنده شده
-
۲ عدد هویج رنده شده
-
۲ عدد سیب زمینی متوسط پخته شده و خرد شده
-
۱ لیتر آب یا آب مرغ
-
۱ قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی
-
نمک و فلفل به مقدار لازم
پیاز و سیر را در روغن تفت دهید تا نرم شوند. هویج و سیب زمینی را اضافه کنید و تفت دهید تا کمی نرم شوند. رب گوجه فرنگی را اضافه کنید و تفت دهید تا رنگش باز شود. آب یا آب مرغ را اضافه کنید و بگذارید بجوشد. نخود سیاه پخته شده را اضافه کنید و بگذارید سوپ به مدت ۳۰ دقیقه بجوشد. نمک و فلفل را اضافه کنید و سرو کنید.
-
خورش نخود سیاه:
-
۱ فنجان نخود سیاه پخته شده
-
۲ عدد پیاز خرد شده
-
۲ حبه سیر رنده شده
-
۲ عدد گوجه فرنگی خرد شده
-
۲ عدد فلفل دلمه ای خرد شده
-
۱ قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی
-
۱ قاشق چایخوری زردچوبه
-
۱/۲ قاشق چایخوری فلفل سیاه
-
۱/۲ قاشق چایخوری پودر زیره سبز
-
نمک به مقدار لازم
پیاز و سیر را در روغن تفت دهید تا نرم شوند. گوجه فرنگی و فلفل دلمه ای را اضافه کنید و تفت دهید تا نرم شوند. رب گوجه فرنگی، زردچوبه، فلفل سیاه، و پودر زیره سبز را اضافه کنید و تفت دهید. نخود سیاه پخته شده را اضافه کنید و بگذارید خورش به مدت ۳۰ دقیقه بجوشد. نمک را اضافه کنید و سرو کنید.
نتیجه گیری
نخود سیاه، یک دانه مغذی و پرخاصیت است که می تواند به بهبود سلامتی شما کمک کند. با افزودن نخود سیاه به رژیم غذایی خود، می توانید از مزایای سلامتی آن بهره مند شوید.