بنان: فقط فیلم‌های کمدی سرمایه خود را برمی‌گردانند / برای اکران «ملاقات خصوصی» بلاتکلیف هستیم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، چندی پیش بود که انتشار آمار استقبال تماشاگران از اکران نوروزی، توجه رسانه‌ها و افکار عمومی را به خود جلب کرد. آماری که از کاهش چشمگیر مخاطبان اکران نوروز ۱۴۰۱ نسبت به مخاطبان نوروز ۱۳۹۸ خبر می‌داد. افت فروش فیلم‌های اکران نوروزی، معلول علل و عوامل مختلفی است که شاید ازجمله مهم‌ترین آنها بتوان به: تغییر فرهنگ تماشای مردم در دوران شیوع کرونا، افزایش قیمت بلیت سینماها، تبلیغات ضعیف فیلم‌ها و موارد دیگری از این دست اشاره کرد.

برای تدقیق و واکاوی بیشتر این مسئله به سراغ «امیر بنان» تهیه‌کننده فیلم سینمایی «مرد بازنده» به‌عنوان یکی از فیلم‌های منتخب اکران نوروز ۱۴۰۱ که هم‌اکنون نیز روی پرده است، رفتیم و با او در این‌باره هم‌کلام شدیم. در ادامه، مشروح گفت‌وگوی خبرنگار فرهنگی تسنیم با این تهیه‌کننده جوان سینما را از نظر می‌گذرانید:

عادات سینمایی مردم به این زودی تغییر نمی‌کند

امیر بنان تهیه‌کننده فیلم سینمایی «مرد بازنده» با اشاره به دلایل افت فروش فیلم‌های سینمایی اکران نوروز گفت: درست است که اکنون ظرفیت سالن‌های سینما صد درصد شده اما باید به این نکته توجه داشت که طی دو سال اخیر به‌دلیل فراگیری ویروس کرونا عادات مردم تغییر کرده است. اقبال کنونی مخاطبان به سینما، یک‌سوم اقبالی است که در سال ۱۳۹۸ شاهد بودیم. لازم است سیاستگذاران حوزه اکران به این نکته توجه داشته باشند که عادات مردم به این زودی تغییر نخواهد کرد و تغییر در عادت، مستلزم گذر زمان است. اکنون ظرفیت سالن‌ها صد درصد شده است اما آیا صد درصد جمعیتی که سال ۱۳۹۸ به سینما می‌آمدند، حالا نیز به سینما می‌آیند؟ طبیعتا پاسخ منفی است. شاید لازم باشد که سینماها دست‌کم یک سال با ظرفیت صد درصدی به فعالیت خود ادامه دهند تا رفته‌رفته عادات مردم نیز تغییر کند.

وضعیت اقتصادی مردم باعث افت فروش فیلم‌ها شده است

وی ادامه داد: عامل دیگری که در زمینه افت فروش فیلم‌های سینمایی باید به آن توجه داشت، وضعیت اقتصادی مردم است که باید از سوی کارشناسان مورد بررسی قرار گیرد. عامل دیگری که در این راستا مطرح است، به کم بودن زمان اکران فیلم‌های روی پرده بازمی‌گردد. تصور می‌کنم که زمان اکران فیلم‌های روی پرده باید افزایش پیدا کند؛ چرا که ظرف هفت هفته، امکان بازگشت سرمایه صرف‌شده وجود ندارد و هیچ فیلمی در مدت زمان هفت هفته به فروش لازم و کافی نمی‌رسد. تصور کنید که یک فیلم در بهترین حالت، هفته‌ای دو میلیارد تومان بفروشد، پس از هفت هفته به فروشی ۱۴ میلیاردی می‌رسد؛ کدام فیلم باکیفیتی را می‌توان با هفت میلیارد تومان ساخت؟ منظورم فیلم‌های کم‌هزینه یا لوباجت نیست، درباره فیلم‌های دارای پروداکشن حرف می‌زنم. اکنون مردم به پروداکشن اهمیت می‌دهند و حاضر نیستند برای تماشای هر فیلمی بلیت بخرند و به سینما بیایند.  

۷ هفته برای اکران فیلم‌های روی پرده کافی نیست

بنان بیان کرد: امسال بالغ‌بر ۸۵۰ هزار تماشاگر از اکران نوروزی فیلم‌ها استقبال کردند، این درحالی است که در سال ۱۳۹۸، جمعیتی دو نیم و برابر این عدد به تماشای فیلم‌های اکران نوروز نشستند. به نظرم باتوجه به افزایش هزینه‌های تولید، زمان فعلی که به اکران فیلم‌های روی پرده اختصاص پیدا می‌کند، زمان کمی است. اکنون هر فیلم دست‌کم باید به‌مدت ۱۰ هفته در سرگروهی خود حضور داشته باشد و پس از آن نیز، اکرانش با سانس‌های کمتر در سینماهای مختلف تداوم پیدا کند تا فیلم‌ها بتوانند سرمایه‌ای که صرف تولیدشان شده است را بازگردانند، در غیراین‌صورت هزینه تولید بازنخواهد گشت.

فقط فیلم‌های کمدی سرمایه خود را برمی‌گردانند

وی یادآور شد: اینک در حالت عادی، تولید یک فیلم سینمایی معمولی بین ۸ تا ۱۰ میلیارد تومان هزینه برمی‌دارد. این فیلم در زمان اکران باید ۲۵ میلیارد تومان بفروشد که بتوانیم بگوییم سرمایه خود را بازگردانده است اما چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد. اینچنین است که چرخه اقتصاد سینما رو به نابودی حرکت می‌کند. در شرایط کنونی تنها فیلم‌های کمدی توان سودآوری و بازگشت سرمایه خود را خواهند داشت و باقی فیلم‌ها، جز زیان چیزی نصیب سازندگانشان نمی‌کنند. در این وضعیت، کمتر تهیه‌کننده‌ای ریسک اکران فیلمش را می‌پذیرد. باید دید که شورای راهبردی اکران که اعضای آن به تازگی از سوی رئیس سازمان سینمایی منصوب شده‌اند برای بهبود وضعیت کنونی چه تدبیری خواهد داشت؛ قطعا این شورا در سیاستگذاری‌های خود اقتضائات اقتصادی سینما را درنظر خواهد گرفت.

افزایش قیمت بلیت باعث کاهش مخاطبان سینما می‌شود

تهیه‌کننده فیلم سینمایی «خورشید» در پاسخ به این پرسش که سهم افزایش قیمت بلیت سینماها را در کاهش حضور مخاطبان چقدر می‌داند، به خبرنگار سینمایی تسنیم گفت: در این زمینه باید کارشناسان پس از بررسی‌های لازم اظهارنظر کنند اما من با افزایش قیمت بلیت سینماها موافقم؛ چراکه هزینه‌های تولید فیلم هم افزایش پیدا کرده است که جبران آن صرفا با افزایش قیمت بلیت، رخ نمی‌دهد. البته طبیعی است که افزایش قیمت بلیت سینما موجب کاهش مخاطبان شود. نه فقط بلیت سینما، بلکه افزایش قیمت هر محصولی موجب کاهش استقبال بخشی از مردم نسبت به آن می‌شود. بنابراین افزایش قیمت بلیت سینما نیز سبد مصرف کالای فرهنگی مردم را سبک‌تر می‌کند. بی‌شک افزایش کارشناسی‌نشده قیمت‌ کالاهای فرهنگی، ضرر مستقیم خود را به بدنه اقتصاد فرهنگ، وارد می‌کند. می‌دانیم که کالاهای فرهنگی مانند فیلم، کتاب، تئاتر، موسیقی و… در زمره نیازهای اصلی مردم ما قرار نمی‌گیرند، بلکه جزء نیازهای جانبی آنها به‌شمار می‌آیند؛ بنابراین به محض اینکه قیمت یک کالای فرهنگی افزایش پیدا کند، آن کالا به‌راحتی از سبد مصرف بخش قابل‌توجهی از خانوارها که توان مالی محدودی دارند، حذف می‌شود. این در حالی است که کالای فرهنگی هرگز یک نیاز جانبی نیست؛ نیازی ضروری است که متأسفانه شرایط دشوار اقتصادی، اولویت مصرف آن را نزد مردم کاهش داده است. دولت باید به این مسئله فکر کند و برای حل آن، تمهید مناسبی را تدارک ببیند.

کسانی که در حوزه فرهنگ مشغول‌اند، جهاد می‌کنند!

بنان اظهار کرد: اینک در بسیاری از حوزه‌ها هزینه‌ها افزایش پیدا کرده اما درآمدها بالا نرفته است. به‌ویژه در حوزه‌های مرتبط به فرهنگ، این امر محسوس‌تر است. به نظرم بخش عمده‌ای از افرادی که اکنون در عرصه‌های فرهنگی کار و سرمایه‌گذاری می‌کنند، در حال جهاد کردن هستند؛ چراکه اگر چنین حجمی از انرژی و اعصاب را صرف کارهای دیگری کنند، به مراتب عایدی بیشتری برایشان به همراه خواهد داشت.

تهیه‌کننده فیلم سینمایی «ملاقات خصوصی» در بخش دیگری از اظهارات خود گفت: مسائل حوزه اقتصاد سینما و اقتصاد هنر، مسائل پیچیده‌ای است که نیاز به کار دقیق کارشناسی دارد. لازم است اقتصاددانان و هنرمندان در کنار هم قرار گیرند، روی مسائل این حوزه متمرکز شوند و برای حل آنها تدابیر و تمهیدات مناسبی را اتخاذ کنند. بسیاری از اتفاقاتی که اکنون در فضای سینما شاهد آن هستیم، مبنا و مفهوم معینی ندارند و مانند تیری در تاریکی هستند که اگر به هدف برخورد نکرد، جای سیبل عوض می‌شود یا به هرجا که اصابت کرد، می‌گوییم هدفمان همین‌جا بود!

تلویزیون زیر بال و پر سینما را بگیرد

بنان عنوان کرد: اکنون خیل انبوهی از فیلم‌های تولیدشده در صف اکران هستند که تعداد دقیقشان مشخص نیست و در عین‌حال، همگی باید اکران شوند. قطعا لازم است که برای اکران آنها برنامه‌ریزی مناسبی داشت و نمی‌شود این همه فیلم را در صف اکران نگه داشت. باید به شیوه‌ای صحیح و نوین که در آن حق هیچ فیلمی ضایع نشود، نسبت به اکران آثار در صف مانده اقدام شود. اینچنین نباشد که همه امکانات اکران در اختیار یک فیلم خاص قرار گیرد و سایر فیلم‌ها بی‌بهره بمانند. بازوی اکران خوب، تبلیغات است. اکنون بسیاری از فیلم‌ها ازجمله فیلم ما، برای تبلیغاتشان مشکل دارند. در شرایط دشوار امروز، لازم است که تلویزیون زیر بال و پر سینما را بگیرد و به تبلیغ فیلم‌ها کمک کند. ما پس از مذاکرات مکرر و با سختی فراوان توانستیم برای فیلم «مرد بازنده» تعداد محدودی تیزر تلویزیونی بگیریم. باور کنید هنوز بسیاری از مردم نمی‌دانند که سینماها باز شده‌اند. اکنون سینما کالبد بی‌جانی است که نیاز به احیا دارد. برای احیای سینما باید هزینه و سرمایه‌گذاری کرد. هرکس با هر توانی باید به سینما کمک کند.  

اکران آنلاین باعث نشود که مسئولین از تعهدات خود شانه خالی کنند

وی در پاسخ به این پرسش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم که آیا در شرایط کنونی با تداوم اکران آنلاین فیلم‌های سینمایی موافق است یا خیر، گفت: باید از هرچیزی که به اقتصاد نحیف سینما کمک می‌کند، استقبال کرد. اما نباید به بهانه اکران آنلاین، از ظرفیت سالن‌های سینما کم کرد. همچنین مسئولین و دست‌اندرکاران سینما نیز باید به این نکته توجه داشته باشند که مبادا بواسطه وجود اکران آنلاین، از تعهدات خود نسبت به سینما و تولیدکنندگان آثار سینمایی شانه خالی کنند. سازمان سینمایی و کلیه مجموعه‌هایی که به‌ شکلی در امر اکران دخیل هستند، باید از تولیدکنندگان آثار سینمایی حمایت کنند. توجه داشته باشیم که مردم هنوز به سینما بازنگشته‌اند و برای بازگشت آنها، باید تدابیر و اقدامات لازم در دستور کار مسئولین و سیاستگذاران قرار گیرد تا شرایط برای حضور دوباره مردم در سالن‌های سینما تسهیل شود.

برای اکران «ملاقات خصوصی» بلاتکلیف هستیم

امیر بنان در پاسخ به این پرسش که چه زمانی قصد اکران فیلم سینمایی «ملاقات خصوصی» را دارد، گفت: من به مردم قول داده‌ام که این فیلم را نیز اکران کنم و قطعا «ملاقات خصوصی» را هم به زودی اکران خواهیم کرد. بنا داشتیم برای عید فطر، فیلم را اکران کنیم، اما اکنون بلاتکلیف و منتظر هستیم که ببینیم شورای راهبردی اکران چه می‌کند و چه سیاست‌ها و تصمیماتی را در حوزه اکران اتخاذ خواهد کرد. یکی از مهم‌ترین مقتضیات اکران این است که تهیه‌کننده دست‌کم دو ماه زودتر مطلع شود که قرار است فیلمش روی پرده برود. در این‌صورت از فرصت کافی برای برنامه‌ریزی مناسب اکران برخوردار خواهد بود. اکران، یک چرخه است که از چرخ‌دهنده‌های مختلفی برخوردار است، اگر در هریک از این چرخ‌دهنده‌ها اخلالی وجود داشته باشد، بر کل فرایند، تأثیر می‌گذارد و در نتیجه، اکران به‌درستی صورت نمی‌پذیرد. فکر می‌کنم که طی یک هفته تا ده روز آینده، تکلیف اکران فیلم «ملاقات خصوصی» هم روشن شود. بسیار امیدوارم که بتوانیم فیلم را حدأکثر ظرف یک ماه و نیم آینده در سینماها اکران کنیم.

انتهای پیام/