تحریم‌ها مانع پرداخت بدهی برقی افغانستان شدند

به گزارش ایسنا، وزارت نیروی ازبکستان اعلام کرد افغانستان بدهی چند میلیون دلاری به ازبکستان برای تامین برق را تسویه کرده است. شرکت برق افغانستان، بدهی معوقه به ازبکستان برای ۲۱۵۱.۳ کیلووات ساعت برقی که در سال ۲۰۲۱ تامین کرده بود را تسویه کرد. این شرکت همچنین پول واردات برق در سال میلادی جاری را به موقع پرداخت می‌کند.

وزارت نیروی ازبکستان به میزان طلبی که از افغانستان داشت، اشاره نکرد. با این حال، دولت افغانستان در ماه مه اعلام کرده بود ۱۰۰ میلیون دلار برای واردات برق به ازبکستان و تاجیکستان بدهکار است که عمده این بدهی به میزان ۷۰ میلیون دلار مربوط به واردات از ازبکستان است. این کشور به دلیل مشکلات مربوط به تحریم شدن حاکمان طالبان که انتقال پول از طریق سیستم بانکی بین‌المللی را دشوار کرده است، قادر نبود بدهی خود را پرداخت کند. اکنون راه‌کاری پیدا کرده است اما هیچ کدام از طرفین درباره این راه‌کار توضیح ندادند.

در مقابل، تاجیکستان اعلام کرد هنوز قادر به دریافت طلب خود نشده است. مدیر شرکت نیروی دولتی تاجیکستان دوم ماه اوت اعلام کرد این شرکت هنوز نتوانسته است مشکل بدهی معوقه افغانستان را از زمان به قدرت رسیدن طالبان در سال گذشته، حل کند و به دلیل وضعیت ژئوپلیتیکی در منطقه و در جهان که بعضی از بانک‌های تامین کننده مالی خرید برق، تحت تحریم قرار گرفتند، انتقال وجوه مالی بین دو شرکت دشوار شده است. شرکت نیروی افغانستان در تلاش برای حل این مسئله است.

طبق اعلام شرکت نیروی تاجیکستان، این کشور در ژوییه، دو میلیون دلار از افغانستان دریافت کرد و بدهی افغانستان اکنون به ۲۸ میلیون دلار رسیده است. این بدهی از فوریه که افغانستان ۲۷ میلیون دلار بدهی داشت افزایش پیدا کرده است با این حال کمتر از ۳۳ میلیون دلار در ابتدای سال میلادی جاری بوده است.

طبق برآورد بازرسی کل ویژه بازسازی افغانستان – دیده بانی که توسط کنگره آمریکا ایجاد شده بود – افغانستان بیش از ۸۰ درصد از برق مورد نیازش را وارد می کند که حدود ۲۲۰ میلیون دلار در سال هزینه دارد.

ازبکستان بزرگترین صادر کننده برق به افغانستان است و امسال حدود نیمی از برق وارد شده به افغانستان، از ازبکستان و باقی آن از تاجیکستان بوده است. هر دو کشور توافق‌های تامین برق بلندمدت را پیش از این که طالبان به قدرت بازگردد، امضا کرده بودند.

ازبکستان قراردادی برای تامین ۲.۲ میلیارد کیلووات ساعت برق به افغانستان در سال جاری دارد که تاکنون ۷۷۰ میلیون کیلووات ساعت را تامین کرده است. وزارت نیروی ازبکستان ماه گذشته اعلام کرد با افغانستان به توافق رسیده تا پروژه ساخت یک خط تامین برق جدید ازبکستان که پس از به قدرت رسیدن طالبان متوقف شده بود را از سر بگیرد. ساخت این خط در داخل ازبکستان کامل شده و اکنون توافق شده است که ساخت باقی آن در افغانستان تا پایان اوت از سرگرفته شود.

 تاجیکستان متعهد است ۱.۵ میلیارد کیلووات ساعت برق به افغانستان در سال جاری تامین کند که از این میزان تاکنون ۷۳۴ میلیون کیلووات ساعت را تامین کرده است.

 افغانستان برای تامین نیرو به ازبکستان ۱۰۰ میلیون دلار و به تاجیکستان ۶۹ میلیون دلار پرداخت خواهد کرد. هیچ کدام از این دو صادر کننده نه ازبکستان که روابط دوستانه‌ای با طالبان دارد، نه تاجیکستان که رابطه دوستانه‌ای ندارد بر سر بدهی معوقه، صادرات برق را به همسایه خود قطع نکرده‌اند.

 بر اساس گزارش اوراسیا نت، برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) پیش از این هشدار داده بود هرگونه توقف صادرات برق از سوی این دو کشور، بیش از ۱۰ میلیون افغان را خاموشی فرو خواهد برد.

انتهای پیام