جشنواره شانزدهم تئاتر فجر ضیافتی بود از هنرمندان درخشان تئاتر؛ از بزرگانی که سالها تجربه داشتند و از جوانانی که نویدبخش استعدادهای تازه تئاتر کشور بودند. این جشنواره در اولین سال دولت اصلاحات، با حال و هوایی دیگر برگزار شد. جشنواره شانزدهم تئاتر فجر گویی کوچه آشتیکنان هنرمندان با این جشنواره بود.
در این دوره، بعضی از بزرگان تئاتر در کنار جمعی از جوانان برای اولین بار در جشنواره تئاتر فجر حضور پیدا کردند و فرصتی رخ داد تا نسلهای گوناگون در کنار یکدیگر آثار خود را به نمایش بگذارند.
به گزارش ایسنا، حسین سلیمی که سال ۷۶ و با روی کار آمدن دولت سید محمد خاتمی، مدیریت مرکز هنرهای نمایشی را بر عهده داشت، به عنوان دبیر جشنواره شانزدهم تئاتر فجر بر این رویداد مدیریت کرد.
این دوره از جشنواره در بخشهای مسابقه، مهمان، ویژه، جوان و آیینی سنتی از تاریخ ۱۷ تا ۲۷ بهمن ماه برگزار شده است.
سلیمی البته بعد از حضور در مرکز هنرهای نمایشی، به سراغ چهرههای نامداری چون دکتر علی رفیعی رفت و آنان را برای کار دعوت کرد تا فضای تئاتر بار دیگر رونق گذشته را پیدا کند.
در جشنواره شانزدهم مهین اسکویی، کارگردان و مدرس سرشناس تئاتر که بازیگران بسیاری را پرروده است، اولین حضور خود را در این رویداد تجربه میکرد، نمایش «خواستگاری» نوشته چخوف را روی صحنه برد.
علی رفیعی هم با نمایش «یک روز خاطرهانگیز از زندگی دانشمند بزرگ وو» حضور داشت. نمایشی که با بازی بازیگرانی چون رضا کیانیان، سیامک صفری و حسن معجونی در کنار جمعی از دانشجویان رفیعی روی صحنه رفت.
اجرای این نمایش با وجود مدت زمان نسبتا طولانی آن با استقبال تماشاگران مواجه شد. به طوری که گروه نمایشی، اجرای مضافی هم تدارک دیدند تا تماشاگرانی که از شهرهای دیگر مهمان جشنواره بودند، بتوانند این نمایش را ببینند.
بهرام بیضایی با نمایش «کارنامه بندار بیدخش» در این جشنواره حضور پیدا کرد. نمایشی خاص که با اصرار مهدی هاشمی و پرویز پورحسینی که شوق بازی در این کار را داشتند، روی صحنه جان گرفت.
«لازاروس» به کارگردانی سیروس ابراهیمزاده، دیگر نمایشی بود که با کارگردانی یک هنرمند شناخته شده در این دوره از جشنواره روی صحنه رفت.
سیاوش تهمورث که از چند سال قبل هر از گاهی در بعضی دروههای جشنواره شرکت میکرد، در جشنواره شانزدهم نمایشی را با نام «عاشق کشون» به صحنه برد.
هادی مرزبان که همواره به نمایشنامههای اکبر رادی علاقهمند بوده است، در این دوره از جشنواره، نمایش «آمیز قلمدون» را اجرا کرد، نمایشی که ایرج راد برای بازی در آن جایزه گرفت.
«روز از نو » کار منیژه محامدی با بازی شهره سلطانی و «آن سوی آیینه» به کارگردانی آزیتا حاجیان، دیگر اجراهایی بودند که با کارگردانی هنرمندان حرفهای روی صحنه رفتند.
قطبالدین صادقی نمایش «زنان صبرا، مردان شتیلا» را روی صحنه آورد که متن آن را خود به نگارش درآورده بود. میکاییل شهرستانی که در ا/ن مقطع همکاری طولانیمدت و درخشانی با صادقی داشت، در کنار بازیگرانی چون سهیلا رضوی، ناهید مسلمی، کورش سلیمانی و … در این نمایش نیز به ایفای نقش پرداخت.
آتیلا پسیانی هم با نگارش و کارگردانی نمایش «اینم از این» دیگر هنرمند شناختهشده حاضر در جشنواره بود و خودش هم در این نمایش بازی کرد.
فرهاد ناظرزاده کرمانی، هنرمندی که بیشتر به واسطه پژوهشها و تدریسش در دانشگاه به عنوان چهرهای اثرگذار در تئاتر ما شناخته میشود، در این دوره از جشنواره یکی از نمایشنامههای مشهور خود را با نام «کنار شیر آتش نشانی» کارگردانی کرد.
اما نکته قابل توجه دیگر در این جشنواره حضور چشمگیر جوانانی بود که بعدها به عنوان نسل تازه استعدادهای تئاتر شناخته شدند، نسلی که در سال ۷۶ پا گرفتند و در کنار پیشکسوتان، صحنه تئاتر کشور را رونق بخشیدند.
اصغر فرهادی یکی از این جوانان بود که برای دومین بار در جشنواره تئاتر فجر حاضر میشد. او در این جشنواره نمایش «آخرین قهرمانان زمین» را روی صحنه برد، فرهادی در این دوره از جشنواره در کنار استادش فرهاد ناظرزاده کرمانی، به اجرای اثر پرداخت .البته باید یادآوری کرد جوانان در بخش مسابقه یا جوان روی صحنه میرفتند و هنرمندان پیشکسوت در بخش مهمان یا ویژه.
محمد رحمانیان در این جشنواره با یکی از نمایشنامههای به یادماندنی خود حضور پیدا کرد، نمایش «مصاحبه» با بازی گرم مهتاب نصیرپور و حبیب رضایی، مورد توجه تماشاگران جشنواره قرار گرفت.
شبنم طلوعی دیگر چهره توانمند تئاتر که او نیز پیشتر در جشنواره شرکت کرده بود، در این دوره هم با نمایش «بازی هفتم» حضور خود را تثبیت کرد و خودش در کنار محمد حاتمی در این نمایش به ایفای نقش پرداخت.
«زارون» نوشته و کار حمید امجد دیگر نمایشی بود که در این دوره از جشنواره روی صحنه رفت. نمایشی که باز هم حضور چهره توانمند دیگری را مژده میداد و اما محمد یعقوبی که در سالهای بعدی به یکی از چهرههای اثرگذار تئاتر تبدیل شد، در این جشنواره برای اولین بار با نمایش «زمستان ۶۶» حضور پیدا کرد. این نمایش با بازی بازیگرانی چون پوپک گلدره، پانتهآ بهرام، ریما رامینفر و … روی صحنه رفت.
«شبانه» نوشته محمد چرمشیر و کار عباس غفاری، «چغوک» به نویسندگی جمشید خانیان و کارگردانی یدالله کریمی، «برای امشب کافی است» نوشته جهانشاه آل محمود و کار محسن قصابیان، «در نیم پرده عشق» به نویسندگی و کارگردانی فرشید(عبدالخالق) مصدق، «در حضور باد» با متنی از بهرام بیضایی و کارگردانی ولیالله کاظمی، «غروب یک برکه» نوشته داریوش رعیت و کار محمود رضا رحیمی، بخشی از آثاری بودند که در این جشنواره در کنار نمایشهایی دیگر روی صحنه رفتند تا جشنواره شانزدهم تئاتر فجر یکی از به یادماندنیترین دورههای این رویداد باشد.
اما حضور هنرمندان شناخته شده تنها به این اسامی محدود نمیشود. جشنواره شانزدهم هم میزبان زندهیاد سعدی افشار، هنرمند سیاهبازی بود که به خاطر اجراهای درخشانش در ذهن اهالی تئاتر به یاد ماندنی است و هم هاشم فیاض دیگر هنرمند مطرح شبیهخوان و هم پذیرای روبرتو چولی، کارگردان سرشناس تئاتر آلمان بود که به دنبال این جشنواره حضوری موثر و طولانیمدت در تئاتر کشورمان داشت.
هرچند حمید سمندریان دیگر هنرمند سرشناس تئاتر کشورمان در این جشنواره کاری روی صحنه نبرده، اما حضور او در اختتامیه و تصویری که از او و اصغر فرهادی بر جای مانده، قابل توجه است.
جشنواره شانزدهم هیات داورانی با این نامها داشت؛ مهدی حجت، فریندخت زاهدی، اکبر زنجانپور، فرهاد مهندسپور و زنده یاد پروانه مژده.
انتهای پیام