کی باید کیسه صفرا را جراحی کرد؟

انسداد مجرای خروجی کیسه صفرا سبب ایجاد درد شدید و ناگهانی در سمت راست شکم در زیر دنده‌های قفسه سینه می‌شود.
به گزارش  باشگاه خبرنگاران جوان؛ کیسه صفرا یک عضو گلابی شکل است که در سمت راست و بالای شکم زیر لوب راست کبد قرار گرفته است این عضو در بدن نقش مهمی را ایفا می‌کند که اختلال در کار آن باعث تشکیل سنگ در کیسه صفرا و به وجود آمدن مشکلاتی برای افراد شده که در مواقعی نیز برای درمان حتما نیاز به انجام دخالت جراحی جود دارد.
دکتر جواد غروبی دانشیار و متخصص جراحی عمومی در مورد علت تشکیل سنک در کیسه صفرا گفت: تشکیل سنگ در کیسه صفرا به دلیل غلیظ شدن بیش ازحدمایع صفراوی داخل کیسه صفرا است که باعث می‌شود هسته‌ی اولیه سنگ به علت رسوب کلسترول و تشکیل شن ریزه تولید شود همچنین سنگ کیسه صفرا از اندازه‌ی یک شن ریز تا یک گردو و به لحاظ تعداد متفاوت است.

وی ادامه داد: سنگ کیسه صفرا به دو دسته علامت دار و یا بدون علامت تقسیم می‌شود که اگر سنگ سبب انسداد مجرای خروجی کیسه صفرا شود، به آن علامت دار می‌گویند. در این نوع بیماری انسداد مجرای خروجی کیسه صفرا سبب ایجاد درد شدید و ناگهانی ناحیه فوقانی و راست شکم در زیر دنده‌های قفسه سینه می‌شود.
وی ادامه داد: درد کیسه صفرا به شانه‌ی سمت راست و بین دو کتف هم بروز می‌کند که مدت زمان این درد از چند دقیقه تا چند ساعت است.

دکتر غروبی ادامه داد: در صورتی که درد به هیچ عنوان بهبود پیدا نکند و همراه با زردی (پوست و سفیدی چشم) و تب ولرز باشد، باید بلافاصله به پزشک مراجعه شود.

این متخصص جراحی عمومی با بیان اینکه علت دقیق و واضحی برای تولید سنگ کیسه صفرا مشخص نشده است خاطر نشان کرد: علی رغم اینکه هنوز علت دقیقی برای تولید سنگ کسیه صفرا مشخص نشده است، ولی موارد فوق به عنوان علت تشکیل سنگ ذکر می‌شود.

۱- اگر صفرای مترشحه از کبد و ذخیره شده در کیسه صفرا، حاوی کلسترول زیاد باشد. در صورت افزایش بیش از حد ترشح کلسترول از کبد، کریستال‌های جامد کلسترولی در کیسه صفرا رسوب کرده و هسته‌های اولیه‌ی تولید سنگ را تشکیل می‌دهند.

۲- بیلی روبین ماده شیمیایی است که از شکسته شدن و از بین رفتن سلول‌های قرمز خون ایجاد می‌شود. در بعضی از بیماری ها، تولید بیلی روبین افزایش می‌یابد که این افزایش در کیسه صفرا سبب تولید سنگ می‌شود.

۳- زمانی که اختلال در تخلیه کیسه صفرا به هر دلیلی وجود داشته باشد، سنگ کیسه صفرا ایجاد می‌شود.

دکتر غروبی در مورد عللی که سبب افزایش ریسک ابتلا به سنگ کیسه صفرا می‌شوند، گفت: سابقه فامیلی به عنوان یک عامل خطر محسوب می‌شود همچنین علاوه بر این در دوران حاملگی نیز شانس ایجاد سنگ کیسه صفرا بالا می‌رود.
سنگ کیسه صفرا چیست و چه زمانی نیاز به جراحی دارد؟

وی با بیان اینکه تغییرات وزنی بسیار زیاد ودر مدت زمان کوتاه، اعم از کاهش یا افزایش ناگهانی و سریع وزن، یکی از علل تشکیل سنگ کیسه صفرا است گفت: تغییرات وزنی بیش از ۵۰۰ تا ۷۰۰ گرم در هفته توصیه نمی‌شود و این تغییرات در زنان بیش از مردان اهمیت دارد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: درمان هورمونی با استروژن و مصرف قرص‌های ضد بارداری با دوز بالا، مصرف دارو‌هایی مانند جم فیبروزیل، که منجر به آزاد سازی وریزش بیش از حد کلسترول در مایع صفراوی می‌شوند و عدم فعالیت ورزشی و و ناشتایی طولانی از عوامل مستعد کننده تولید سنگ کیسه صفرا شمرده می‌شوند.
وی ادامه داد: سنگ کیسه صفرادر کسانی که مصرف کلسترول بالا داشته و مبتلا به دیابت نیز هستند بیشتر دیده می‌شود همچنین بعضی از دارو‌های کاهنده چربی خون استعداد فرد را برای ابتلا به سنگ کیسه صفرا افزایش می‌دهد.

چه کنیم تا دچار سنگ کیسه صفرا نشویم
دکتر غروبی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه چه اقداماتی می‌تواند باعث کاهش ابتلا به بیماری سنگ کیسه صفرا شود گفت: راه‌های کاملا مطمئنی برای پیشگیری ازایجاد سنگ کیسه صفرا وجود ندارد، ولی توجه به عوامل خطر می‌تواند موجب کاهش علائم بالینی مربوط به آن شود که از جمله آن می‌توان به مصرف میزان متعادلی از چربی، مصرف روزانه روغن زیتون مصرف متعادل مواد غذایی حاوی لستین مانند تخم مرغ، شیر، بادام زمینی، مصرف گوشت سفید، مصرف مایعات و دانه‌های گیاهی و مواد غذایی حاوی فیبر اشاره کرد.

روش‌های تشخیص سنگ کیسه صفرا چیست؟
این استاد دانشگاه در مورد روش‌های تشخیص سنگ کیسه صفرا گفت: برای تشخیص این بیماری از سونوگرافی، سی تی اسکن، ام آر آی، اسکن ایزوتوپ و‌ای ار سی پی استفاده می‌شود البته انجام همه آن‌ها ضرورت ندارد و برحسب مورد تصمیم گیری می‌شود همچنین تست‌ها و آزمایشات خونی که نشانگر عفونت یا زردی و یا التهاب پانکراس باشد نیز بر حسب مورد از سوی پزشک درخواست می‌شود.

سنگ کیسه صفرا چه زمانی به جراحی نیاز دارد
دکتر غروبی در پاسخ به پرسشی در مورد اینکه چه زمانی برای درمان این بیماری نیاز به انجام عمل جراحی است گفت:درمان سنگ‌های صفرای علامت دار که در ابتدا به آن اشاره شد فقط جراحی و برداشتن سنگ همراه با خود کیسه صفرا است.

وی ادامه داد: برداشتن کیسه صفرا عارضه‌ی خاصی ندارد و بعد از برداشیتن کیسه صفرا صفرای مازاد به جای انبار شدن در کیسه صفرا مستقیما به داخل روده ریخته می‌شود که این اقدام گاهی بعد از عمل تا مدتی بیمار را دچار اسهال می‌کند که این مشکل نیز موقتی است و بهبود می‌یابد.
وی در مورد درمان‌های دارویی در این بیماری گفت: درمان دارویی به علت امکان عود مجدد سنگ، معمولا توصیه نمی‌شود. ولی در مورد افرادی که تحمل بی هوشی و عمل جراحی را نداشته باشند، می‌توان از درمان‌های دارویی استفاده کرد.
منبع:عصر ایران